Page 171 - geri itme ozel raporu son

“Pushback” of Human Rights / Ege Denizi’ndeki Geri İtmeler ve Boğulan İnsan Hakları Özel Raporu

ra pis amaçlarını gerçekleştirmek için fırsat verirse de yasadışı geri itme operasyonlarına
dahil olmuş olur.” demektedir.
DER SPIEGEL ve haber ortakları tarafından yapılan çalışmada, Nisan ayından bu yana bölgede
en az altı kez geri itme operasyonu yapıldığı ancak kayıt altına alınmayan vakaların da dikkate
alındığında bu sayının çok daha fazla olduğu belirtildi.
Frontex gemilerinin büyük çoğunluğu, konumlarının açığa çıkmasını önlemek için AIS
transponderleri kapalı veya izlenemez halde Ege Denizi’nde devriye geziyor. Hangi böl-
gede oldukları ancak video görüntüleri ve fotoğraflar ile anlaşılabiliyor.
Konu ile ilgili olarak Frontex ile irtibata geçildiğinde; Frontex yetkilileri münferit olayları inkar etme-
di, bunun yerine yetkililerin göçmenlerin temel haklarını koruduğunu ve geri göndermeme hak-
larına saygı duyduğunu belirtti. Ayrıca, bildirilen olayların Yunan Sahil Güvenliğine iletildiğini ve
konuyla ilgili soruşturma başlatıldığını açıklamışlardır. Yunan hükümeti ise yaşanan olaylarla ilgili
olarak operasyonların yasalara uygun olduğunu ve yasa dışı sınır dışı edilme yapılmadığını ifade
etmiş, iddiaları kesin bir dille yalanlamıştır.

Frontex’in tüzüğü uyarınca, polis memurlarının “Ciddi Olay Raporları” olarak adlandırı-
lan yasa ihlallerini kayıt altına almaları gerekmektedir. Ancak çok az dosyanın bu şeklide
kayıt altına alındığı bilinmektedir.

Kaynaklar, Avrupa’nın dört bir yanından Yunanistan’a gönderilen Frontex sınır muhafız-
larının, ev sahibi ülke için sorun oluşturduğundan bu tür raporların uygun görülmediğini
belirtmiştir. Kısaca tutulacak raporlar ya da kayıt altına alınacak olaylar ev sahibi ülkeye
sorun çıkartacağından görmezden gelinmektedir.

DER SPIEGEL tarafından ulaşılan ve bir Avrupa Parlamentosu üyesine gönderilen bir mektupta
Frontex başkanı Fabrice Leggeri, ajansının havadan bir geri bildirim kaydettiğini itiraf ettiğinine
dair ifadelerin olduğu görülmüştür. Bahse konu olayda lastik bir bota bindirilen kişilerin Türk Sahil
Güvenlik personeli tarafından kurtarıldığı da ifade edilmektedir. Uluslararası hukuk uzmanı Dana
Schmalz, böyle bir durumda Frontex’in mültecileri kurtarmak için yakındaki bir gemiyi göndermesi
gerektiğini savunmaktadır.

Önümüzdeki yıllarda, Frontex’e daha fazla maddi destek ve Avrupa sınırlarında görevlendirilecek
personel desteği sağlanarak Frontex’i güçlendirme planları olduğu blinmektedir. Ancak Fron-
tex’in Ege Denizi’nde işlenen suçlara suç ortaklığı yapması, Frontex’in kurum olarak bu
göreve uygun olup olmadığı konusunda yeni şüpheler uyandırmaktadır.

Jouma al-Badi, Yunan güvenlik güçleri onu lastik bir sal üzerinde terk etti ve korku içinde
geçen 17 saatten sonra Türk sahil güvenlik personeli tarafından kurtarıldı. Aylar sonra nihayet
Yunanistan’a ve oradan da sığınma koruması için başvurduğu Almanya’ya ulaştı. Evet şu anda
güvende ama hâlâ salda geçirdiği o saatleri korku içinde hatırlıyor. Hayatının en korku dolu anı
olduğunu söylüyor.”

169