Page 27 - Karabağ Raporu

Karabağ İnsan Hakları İnceleme Raporu 25

2. Ağdam

Ağdam ili, Ağdam bölgesinin merkezi olup, Bakü’den 362 km uzaklıkta, Gargarçay
nehrinin kıyısından 3 km uzaklıkta, Karabağ ovalığının güney batısında yer
almaktadır. Bölgenin, Ağcabedi, Terter, Berde, Kelbecer, Askeran, Hocavend ve
Fuzuli bölgeleriyle sınırı bulunmaktadır ve alanı 1.150 km ’dir. Ağdam bölgesi
2
1930 yılında kurulmuştur ve 1 şehrin yanı sıra 2 yerleşim birimi ve 123 köyden
oluşmaktadır. Ağdam’da işgal öncesinde endüstrinin yanı sıra tarım da gelişmişti;
genel olarak pamukçuluk, meyve, sebze üretimi ve hayvancılıkla uğraşılmaktaydı.
Ağdam, 1. Karabağ Savaşı’nda en ağır saldırı altında kalan yerlerden birisidir. 11
Haziran 1993’te başlayan saldırılar, 23 Temmuz tarihinde Ağdam’ın işgaliyle son
bulmuştur. 12 Mayıs 1994 tarihine kadar süren askeri saldırı sonucunda Ağdam
bölgesinin topraklarının %77,4’ ünü işgal etmişlerdir. Söz konusu işgal nedeniyle
binlerce Ağdamlı evlerini terk ederek göç etmek zorunda kalmıştır. 10
Ağdam, 20 Kasım 2020 tarihinde Ermenistan’ın işgalinden kurtarılmış olup,
heyetimiz yerinde inceleme yapmak üzere 17 Eylül 2021 tarihinde Şuşa’dan
Ağdam’a hareket etmiştir. Ağdam şehir merkezine gelmeden önce yol üzerindeki
yeşillik, ağaçlar ve geniş tarım arazileri dikkat çekmiştir. İşgal edilen bölgeye
giriş yapıldığı anda ise keskin bir şekilde manzara değişmiş, yeşillik ve ağaçlara
rastlanmamıştır. Diğer taraftan yol boyunca sadece bir kısım taşları kalan evler
dikkat çekmiştir. Ağdam ilindeki yerinde inceleme ziyaretine öncelikle mayınlı
arazilerin ve mayın temizleme faaliyetinin gözlemlenmesi ile başlanmıştır.
Heyetimizi ANAMA’nın sahada görev yapan ve mayınları temizleme çalışmasını
yürüten personeli karşılamıştır.

10 https://www.virtualkarabakh.az/en/post-item/27/97/aghdam.html