Page 107 - KDK
P. 107
Ombudsman Halkla Buluşuyor
“İnsanların en hayırlısı insanlara en fazla faydası dokunandır.” inancı ile “İnsanı yaşat ki
Devlet yaşasın.” ilkesini kendisine rehber edinen Kurumumuz; İnsan haklarının gelişme-
sine, hukukun üstünlüğünün sağlanmasına, hak arama kültürünün yaygınlaşmasına, ida-
renin hizmet kalitesinin yükseltilmesine, şeffaf-hesap verebilir, insan odaklı bir idare an-
layışının oluşmasına, demokrasinin ve demokratik kültürün en ileri düzeyde yerleşmesine
katkı sağlamaya çalışmaktadır. Kurumumuz aynı zamanda bir insan hakları kurumu olması
nedeniyle insan hakları, çocuk, kadın, engelli hakları, bilgi edinme hakkı, eğitim öğretim
hakkı, internet üzerinden kişilik hakları ihlalleri gibi, ülkemizde hassasiyet arz eden tüm
konulara önemle eğilmekte, bu konudaki hak ihlallerinin giderilmesi için gerekli çalışmaları
yürütmektedir.
Kamu Denetçiliği yani Ombudsmanlık makamının temsil ettiği hakkaniyetli adalet anlayışı,
ilk olarak 1713 yılında İsveç’te ortaya çıkan 1809 yılında İsveç Anayasasına giren ve ancak
1950li yıllardan sonra dünyaya yayılmaya başlayan bir anlayış olmakla birlikte, tarihi kök-
lerini Osmanlı Devleti’nden almaktadır. Osmanlı Devleti’nde, devletin bütün kadılarının üstü
konumunda, ilmiye sınıfından kazasker ve şeyhülislam rütbesine yükselen, “Kadı-ul Kuzat”
unvanına sahip “Türk Başyargıcı” makamı bulunmaktadır. Bu Başyargıcın görevi, İslam Hu-
kukunun, Sultan dahil memurlarca, halkın birbirleriyle ve devletle olan ilişkilerini düzenler-
ken uygulanmasını güvenceye alarak adaleti sağlamaktır. Kadı-ul Kuzat, halkın haklarını
memurların adaletsizliğine ve güçlerinin kötüye kullanılmasına karşı korumaktadır. Osmanlı
Devleti dönemindeki bu uygulamayı ilk keşfeden kişi Demirbaş Şarl diye bilinen İsveç Kralı
XII. Charles olmuştur. 1709 yılında Ruslara yenilerek Osmanlı Devleti’ne sığınan Kral, Edirne
yakınlarındaki Demirtaş Paşa Konağı’nda ikamet ettiği sürede Osmanlı’nın adalet sistemi-
ni, toplumsal kurallarını, Kadılık müessesesini ve uygulamalarını incelemiştir. Devletinin iyi
yönetilmesi ve adaletsiz uygulamalara göz yumulmaması konusunu bilhassa önemseyen
Kral, Stockholm’e dönünce bir ombudsman görevlendirmiş ve bu uygulamanın yerleşmesi
için çalışmalar yapmıştır. Öz olarak Kamu Denetçiliği Kurumu Ombudsmanlık makamıdır ve
İslam Hukukundan kaynaklanan barışçı ve arabulucu bir adalet anlayışının uygulayıcısıdır.
Kökleri tarihimizde olan bu adalet anlayışının toplumumuzun bütün birimlerinde yaygınlaş-
ması, Kurumun tanıtılması, vatandaşların bir hak arama mekanizması olarak şikayetlerini
Kurumumuza bildirmeleri ve Kurum uygulamalarının detayları ile anlatılabilmesi için Kamu
Denetçiliği Kurumu Başdenetçisi Şeref Malkoç, Denetçiler, Kurum Uzmanları ve çalışanlarla
birlikte toplamda elli yedi ilde “Ombudsman Halkla Buluşuyor” Programları düzenlenmiştir.
Ombudsman Halkla Buluşuyor Bölgesel Programları; bütün illerde o ilde görev yapan yö-
neticiler, kurum temsilcileri, basın ve medya kuruluşlarının temsilcileri, sivil toplum kuruluş-
larının temsilcileri, kendi bölgelerinde yaşayan vatandaşları temsilen muhtarlar, halkın her
kesiminden vatandaşlar ile birlikte geniş katılım sağlanarak gerçekleştirilmiştir. Vatandaş-
larımızla devlet arasında bir adalet köprüsü olma anlayışının yerleşmesi yanında, Kurumun
tanınırlığının artırılması ile yeni bir hak arama kültürünün yaygınlaşması ve sorunların
yerinde gözlemlenmesi gibi olumlu sonuçlara katkıda bulunmuştur.
Kamu Denetçiliği Kurumu 105