Page 169 - KDK

Ombudsman Halkla Buluşuyor

oğal, tarihi ve kültürel bereketi ile yıllar boyunca tarih
Dsayfalarında önemli bir yer edinen Kayısı Diyarı Ma-
latya, Doğu Anadolu Bölgesi’nin Yukarı Fırat Havzası’nda
yer almaktadır. Üç kıta arasındaki ticaret ve kültür alışve-
rişlerinin yapıldığı yolların kavşak noktasında bulunması,
Malatya’nın tarihi ve kültürel önemini artırmıştır.

Malatya tarih boyunca birçok medeniyete ev sahipliği
yapmış kadim bir şehirdir. Tarihi ticaret yollarının İpek ve
Kral Yolu’nun üzerinde bulunan şehirde ilk yerleşimler Ne-
olitik Çağa kadar uzanır.
Şehrin adı Hititlerden kalan tabletlerde Hitit dilinde bal
anlamına Melit kelimesinden türediği düşünülen Maldia
olarak geçmektedir. Kültepe’de bulunan tabletlerde ise
şehrin adı Melita’dır. Tarih boyunca bölgede hüküm süren
kavimlerce buna benzer seslenişler şehrin Türklerin eline
geçmesinden sonra Malatya olarak kabul edilmiştir. Ta-
rih boyunca Hititler, Asurlular, Urartular, Medler, Persler,
Büyük İskender İmparatorluğu, Kapadokya Krallığı, Roma
ve Bizans İmparatorlukları, Anadolu Selçuklu Devleti, Os-
manlı İmparatorluğu, Timur Devleti ve Dulkadiroğulları
gibi medeniyetlerin hüküm sürdüğü şehirde bütün bu uy-
garlıklara ait arkeolojik izler, yapılar ve höyükler bulunmaktadır. Tarihin bugüne taşınan izleri
şehirdeki yerleşimin M.Ö. 7000‘li yıllara dek uzandığını ifade etmektedir.

M.S. 395’te Roma İmparatorluğu ikiye bölününce Malatya, Doğu Roma’nın (Bizans) payına düş-
müş, Bizanslılar Malatya’yı eyalet merkezi yapmıştır. 1071 Malazgirt Savaşı’ndan sonra 1085’te
Selçuklular Malatya’yı fethetmiştir. Malatya, 1135-1175 seneleri arasında 40 sene boyunca Sel-
çuklulara bağlı Danişmendoğulları’nın başkenti olmuştur. Kent, Selçuklulardan sonra İlhanlılara
ve daha sonra Memlûklulara geçmiş, 1516’da Yavuz Sultan Selim Han Memlûk Devletine son
verince Malatya, kesin olarak Osmanlı Devleti’ne katılmıştır. Tanzimat’a kadar sönük bir devre
geçiren Malatya Tanzimat’tan sonra Mâmûretü’l-Aziz Eyaleti’nin üç sancağından birinin merkezi
olmuştur. Birinci Dünya Savaşı başında İç Anadolu’nun merkez şehirlerinin büyüklerinden biri
hâline gelmiş ve Cumhuriyet Dönemi’nde il olmuştur.

Malatya, kimine göre yiğitler yiğidi Battalgazi’nin memleketi, kimine göre evliyalar diyarıdır.
Eski Malatya olarak da bilinen Battalgazi’de, Selçuklu döneminden kalma pek çok cami, kervan-
saray ve hamam bulunur. Bugüne kadar 27 medeniyetin yaşadığı bilinen şehirde beş yüz yıllık
bir geçmişe sahip Ulu Cami, eksik minaresi Yeni Cami gibi gezmeye değer pek çok tarihi yapı
bulunur. Kesme taştan yapılmış, 170 odalı Silahtar Mustafa Paşa Kervansarayı Türkiye’nin en
eski Kervansarayıdır. Şehir, sevenleri kavuşturan, küskünleri barıştıran Sıddı Zeyneb Kümbeti,
surları, kaleleri, konakları, höyükleri, külliyeleri, hamamları, anıt mezarları gibi gereken pek çok
tarihi mekâna ev sahipliği yapan adeta bir açık hava müzesidir.

Kamu Denetçiliği Kurumu
Kamu Denetçiliği Kurumu 167
167