Page 428 - geri itme ozel raporu son

“Pushback” of Human Rights / Ege Denizi’ndeki Geri İtmeler ve Boğulan İnsan Hakları Özel Raporu

Yapılan iş birliklerinin çoğunun, göç için daha fazla yasal imkân sağlanması veya göçmen ve mültecilerin
insan haklarının teşvik edilmesinden ziyade düzensiz göçün önlenmesine ve göçmenlerin geri kabul anlaş-
maları yoluyla geri gönderilmelerine odaklandığı,
Örneğin, Türkiye vatandaşlarının AB’ye vizesiz girişlerine olanak sağlaması için Avrupa Komisyonu tara-
fından hazırlanan yol haritasının, Türkiye’nin üye devletler ve AB ile imzaladığı geri kabul anlaşmalarını
“tam ve etkili bir biçimde” uygulaması şartını koştuğu, yol haritası bir adım daha ileriye giderek, Türkiye’ye
“Türkiye’ye ya da AB üye ülkelerine yönelen önemli yasadışı göç hareketlerinin olduğu kaynak ülkelerle geri
kabul anlaşmalarını sonuçlandırma ve uygulama” şartını da getirdiği,
Vizesiz rejimin hayata geçirilmesinin, Türkiye’nin “AB üye ülkeleri ile olanlar başta olmak üzere tüm sınır-
larında, giriş ya da çıkış yapmak amacıyla Türkiye sınırlarından yasadışı olarak geçmeyi başaran kişilerin
sayısını kayda değer ve devamlı bir şekilde düşürecek yeterli sınır kontrol ve izlemesi” yaptığını ispat edebil-
mesine de bağlı olacağı,
Frontex’in, Yunanistan’da, 2006 yılından beri Poseidon Ortak Operasyonu olarak bilinin sınır devriye ope-
rasyonlarını ve 2007 yılından beri de Poseidon Deniz Ortak Operasyonu’nu yirmiden fazla AB üye devleti
ile Schengen bölgesine katılan devletlerin katkılarıyla yürüttüğü, katılan devletlerin sınırların izlenmesi için
teknik teçhizat ve misafir görevli sağladığı, menşe ülkelerin tespit edilmesine (“tarama”) yardımcı olduğu ve
kaçakçılar tarafından kullanılan güzergâhlara ve ağlara dair bilgi toplamak için göçmenlerle görüştüğü
(“bilgi toplama”), 209

Frontex’in internet sayfasında yer alan en son bilgiye göre, Türkiye’nin hem Yunanistan hem de Bulgaristan
sınırındaki alanı kapsayan Poseidon Kara Ortak Operasyonu’nun bütçesi neredeyse 9 milyon Euro büyük-
lüğünde olduğu, Frontex’in, Yunanistan ve Bulgaristan’ın ev sahipliği yaptığı Poseidon Kara ve Deniz Ortak
Operasyonları için 2011 ve 2013 yılları arasındaki dönemde 47 milyon Euro harcadığı,

Mülteci ve göçmenlerin Frontex botlarını diğer Yunanistan sahil güvenlik araçlarından ayırabil-
melerinin mümkün olmayabileceği, kendilerini geri iten bir Frontex aracı olsa bile, bu aracı teşhis
edebilecek bir durumda olmayacakları,
Frontex’in İcra Direktörü’nün temel hakların ciddi ve düzenli bir biçimde ihlal edildiği durumlar da dâhil
olmak üzere belli koşullarda ortak bir operasyona son verme ya da operasyonu askıya alma yetkisi bulun-
duğu,
210
Uluslararası Af Örgütünün bu koşulun Yunanistan’da oluştuğu görüşünde olduğu, Uluslararası Af Örgütü-
nün, Nisan 2014 tarihinde, Frontex İcra Direktörü’ne Poseidon Kara ve Deniz Ortak Operasyonları’nın Evros
(Meriç) bölgesi ve Ege Denizi’ndeki Yunanistan-Türkiye sınırında devriye görevi yapılmasına ilişkin kısmını,

209 Bkz: http://www.frontex.europa.eu/operations/archive-ofoperations/?year=®ion=&type=&host=Greece, Erişim Tarihi:
27/01/2022.
210 Avrupa Birliği Üye Devletlerinin Dış Sınırlarının Yönetiminde Operasyonel İşbirliği için Avrupa Ajansı’nın ihdas eden 2007/2004 sayılı
Konsey Yönetmeliği’ni tadil eden 1168/2011 sayılı Avrupa Parlamentosu ve 25 Ekim 2011 tarihli Konsey Yönetmeliği, Madde 3(1)a. Bu
maddeye göre “Frontex Direktörü, bu tür ihlallerin ciddi bir nitelikte olduğu yahut sürebileceği kanaatindeyse, ortaklaşa gerçekleşti-
rilen operasyonları ve pilot projeleri, tamamen yahut kısmi olarak, askıya alacak yahut iptal edilecektir”.

426