Page 137 - KDK_YILLIK_RAPOR_SON.indd

YILLIK RAPOR 2013

rından biri olmalıdır. yasası gereği incelenememiştir. Keza yar-
3- Demokratik Toplumda Gereklilik: gıya intikal eden konular, yargı yetkisinin
Bunun anlamı özetle, müdahalede bu- kullanılmasına ilişkin kararlar kapsamın-
lunmak için zorlayıcı bir toplumsal ih- da kalabileceğinden Anayasamızın 138/2
tiyaç bulunup bulunmadığıdır. Bunu maddesi gözetilerek inceleme ve araştırma
kuvvetli ölçülerde makul ve makbul kapsamına alınmamıştır.
gerekçelerle devlet ortaya koymalıdır. 6.1.16.3.2. İkinci Ayrım
Ayrıca “Avrupa Konsensüsünü” göz Gezi olayları bu kararda; ilki 27-
ardı etmemelidir.
31/05/2013 tarihleri arasındaki olay-
Bu özgürlüğün sınırlandırılmasında lar ve kolluğun müdahalesi, ikincisi ise
toplumsal gereklilik ne kadar baskın ise 01/06/2013 tarihinden sonraki olaylar
özgürlüğe müdahaleyi kabullenmek o ka- ve kolluğun müdahalesi olmak üzere iki
dar mümkün olabilir. Ayrıca AİHM’nin aşamada ele alınmıştır.
“gereklilik” değerlendirilmesinde aradığı Başvuru dosyası, önce ulusal mevzu-
bir diğer önemli kriter, kamu menfaati ile at açısından, sonra da 2709 sayılı Türkiye
bireysel menfaat arasındaki dengedir. Ka- Cumhuriyeti Anayasası’nın “Milletlerarası
musal yarar (geniş toplum katmanları) ile antlaşmaları uygun bulma” başlıklı 90’ıncı
bireysel yarar arasındaki denge gözetildi- maddesi son fıkrasında yer alan, “usulüne
ğinde kamusal yarar ön plana çıkmalıdır.
göre yürürlüğe konulmuş milletlerarası
Gereklilik değerlendirmesinde bir antlaşmalar kanun hükmündedir” hükmü
diğer önemli ölçüt “ölçülülük” ilkesidir. uyarınca, başta Türkiye’nin insan hakları
AİHM birçok kararında bunu göz önüne alanında taraf olmuş olduğu uluslararası
almıştır. “Kullanılan araçlar ile izlenen sözleşmeler ve mekanizmalar açısından
amaç arasında makul ve ölçülü ilişki bu- değerlendirilmiştir.
lunmalıdır.”
6.1.16.4. Bu iki ayrım gözetilerek yü-
Ancak, bu özgürlüklerden “Yaşam rütülen inceleme ve araştırma sonucu,
Hakkı” Kamu Denetçiliği Kurumunun aşağıdaki hukukî sonuçlara ulaşıl-
inceleme ve araştırma kapsamı dışında mıştır
bulunmaktadır. Zira gösteriler, sırasında/
esnasında/sonrasında hayatında kaybeden 6.1.16.4.1. İdarenin hukuka bağlılığının
vatandaşlarla ilgili yargı süreci başladığın- mutlaklığı açısından
dan ve bazı şüpheliler tutuklandığından, Düşünce ve ifade özgürlüğü ile barışçıl
bazı davalar açıldığından Kurumumuzun amaçlı ve şiddet içermeyen toplantı ve

137