Page 87 - soma rapor 30122014
P. 87
Kanunu’na aykırı bir uygulama olduğu değerlendirilmiştir. Bu doğrultuda, soma madeninin
“tek hat şeması üzerinden elektrik projesi incelendiğinde, elektrik projesine yeterli yatırımın
yapılmadığı, madenin yıllar öncesinden var olan bir elektrik altyapısı ile işletildiği
belirlenmiştir. Diğer taraftan, trafo, SF6 gazlı kesicilerin ve enerji taşıma kablolarının bazı
hatlarda uygun ve işletmenin elektrik sisteminin madenin çalıştırılması için güvenilir” olmadığı
tespit edilmiştir.
Bilirkişi raporunda tespit edilen bir diğer husus ise, “yardımcı tahkimat malzemesi
olan ahşap kamaların, PVC boruların ve bantların yangına karşı dayanıklı olmadığı, bant
motorlarından bazılarının ve elektrik kablolarının bağlantı uç ekipmanlarının alev
sızdırmaz olarak seçilmediği”dir. Oysa ki grizulu bir ocak olan Eynez yer altı işletmesinin
tüm elektrikli ekipmanlarının anti-grizu veya alev sızdırmaz (ex-proof) olarak seçilmesi
gerekmektedir.
Yine Raporda, ocağın havalandırma şekli ve yönteminin ocak için uygun olmadığı, kirli
havanın en kısa yoldan dışarı atılmasını sağlayacak paralel yol bağlantılarının kurulmamış
olduğu ortaya konmaktadır. “Yangın çıkması durumunda, mevcut CO maskelerinin kullanım
süreleri de düşünüldüğünde, temiz havaya çıkış yapılabilecek bir mesafe söz konusu değildir.
Bu durum ölümlerin yüksek olmasının nedenlerinden biridir.” Ocak havalandırmasını kontrol
edecek yeterli sayıda gaz ve sıcaklık sensörünün bulunmaması da Raporda eleştirilmektedir.
Ocak içi havasının sıcaklık ve gaz içeriğinin farklı bölümlerde kontrol edilip kayıt altına
alınması gerekirken, sadece ocak hava çıkışında bulunan bir adet sensör ile kontrol yapılması
bir eksiklik olarak ele alınmaktadır.
Diğer yandan, maden ocağı için tahliye amaçlı bir planlama olmaması da, Raporda tenkit
edilmektedir. Tehlikeli hallerde işçilerin ocağı terk edebilecekleri kısa ve alternatif yollar
yapılmaması ile işçileri uyarabilecek alarm ve haberleşme sistemi ile yönlendirme levhalarının
kurulmaması facianın boyutlarını arttırmıştır.
Bu doğrultuda, metan sorunu ile karşı karşıya olan ocaklarda, çalışanların en kısa ve kolay
yolla yer üstüne naklinin önemli olmasından hareketle iş kazası durumunda kaçışı sağlamak
üzere hazırlanan 1. Revize Projesinin, yer üstüne nakili gözetecek başka bir planı gözetmeksizin
sadece kömür üretimi gözetilerek iptal edilmesi de Raporda eleştirilen bir diğer konudur.
Haberleşme cihazlarının ise, gerek alt yapısının gerekse aksesuarlarının maden
ocaklarında kullanıma elverişli standartlarda olması gerekmektedir. Ancak, Eynez maden
73