Page 175 - Türkiye'deki Suriyeliler - Özel Rapor

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ KAMU DENETÇİLİĞİ KURUMU

edilmektedir. TESEV-ORSAM’ın “Suriyeli Sığınmacıların Türkiye’ye Etkileri
2015” başlıklı raporunda da “Sığınmacıların yarattığı bir diğer sosyal problem
çocuk işçiliğidir. Kamp dışında yaşayan Suriyeli çocukların küçük bir bölümü eğitim
alabilmektedir. Bunun birinci nedeni devlet ya da sivil toplum kuruluşlarının henüz bu
imkânı yeterince sunamamasıdır. Bunun kadar etkili bir diğer faktör Suriyeli ailelerin
çocuklarını eğitime göndermekten ziyade çalışmaya yönlendirmesidir. Paraya olan ihtiyaç
nedeniyle çocuklar her alanda çalıştırılmaktadır. Sokaklarda farklı ürünler satan çocuklar
bu işin görünen yüzüdür.

Bunun yanı sıra Suriyeli çocuklar çeşitli dükkânlarda çırak ve üretim yapan fabrikalarda
ucuz işgücü olarak çalıştırılmaktadır. Kadın ve çocuk istismarının en çok küçük yaştaki
çocukları çalıştırmak olarak ortaya çıktığı görülmektedir. Adana’da Suriyeli sığınmacılara
yönelik eğitim imkânlarının yetersiz olması ve çocukların başıboş kalmaları onları
istismara açık bırakmaktadır. Şehir içinde yaşayan eğitim-öğretim yaşındaki çocuklara
gerekli sosyal ve ekonomik ortam yaratılmadığı takdirde sorunlu bir nesil olarak
büyümeleri ve ileride asayiş sorununa yol açmaları muhtemel gözükmektedir. Hâlihazırda
çocukların dilenerek yaşamlarını devam ettirmeye çalışması rahatsızlık yaratmaktadır”
görüşleri ortaya konulmaktadır. 156

Yukarıda bahsi geçtiği üzere, Suriyeli çocuklara yönelik saha taraması yapmak,
ihtiyaçlarını tespit etmek ve çocuk işçiliğini önleyebilmek adına illerde komisyonlar
kurulmuştur. Yapılan saha taramasında Suriyeli ailelere “Çocuk çalıştırma suça ortak
olma” sloganı ile hazırlanan broşürler dağıtılmış olup, Suriyeli çocuklara yönelik sunulan
hizmetlerde çocukların hakları ve bu haklara erişimleri konusunda bilinçlendirme
çalışmaları yapılmaktadır. Ayrıca ALO 183 Sosyal Hizmet Danışma Hattı ile ihtiyaç
sahibi tüm grupların sosyal, psikolojik, hukuki ve ekonomik alanlarda danışmanlık ve
rehberlik desteği alabileceği yönünde Türkçe ve Arapça bilgilendirme yapılarak hem yerel
halkta hem de Suriyeli gruplarda farkındalık oluşturulmaya çalışılmaktadır.
Çocuk Hizmetleri Genel Müdürlüğü tarafından, desteklenmediği takdirde çocuklarının
kurum bakımına alınması riski bulunan müracaatçıların çocuklarının korunması
amacıyla geçici olarak desteklenmesine yönelik olarak Sosyal Ekonomik Destek (SED)
hizmeti yürütülmektedir. SED hizmeti ile salt ekonomik yoksunluk sebebiyle çocukların
korunmaya muhtaç duruma düşmelerinin önlenmesi ve bu kapsamda çocuğun kuruluş
bakımına alınmadan aileleri yanında desteklenmesi amaçlanmaktadır.

Çocukların korunması ve ailesi yanında desteklenmesine yönelik SED hizmeti “Sosyal
ve Ekonomik Destek Hizmetleri Hakkında Yönetmelik” çerçevesinde yürütülmektedir.

156 Bkz. http://tesev.org.tr/wp-content/uploads/2015/11/Suriyeli_Siginmacilarin_Turkiyeye_Etkileri.pdf,;
erişim tarihi:26/01/2017.

TÜRKİYE’DEKİ SURİYELİLER ÖZEL RAPORU 175