Page 163 - yargi-ozel-raporu

YARGITAY

(266) Yargıtay, Anayasanın 154 üncü maddesine istinaden kurulmuş
olan ve 2797 sayılı Yargıtay Kanunu ile kendisine verilen görevleri
ifa eden yüksek mahkemedir. Kanunun 1 inci maddesine göre Yar-
gıtay, adliye mahkemelerince verilen ve kanunun başka bir adli yar-
gı merciine bırakmadığı karar ve hükümlerin son inceleme mercii
olup, Anayasa ile bu Kanun ve diğer kanunların hükümlerine göre
görev yapan bağımsız yüksek mahkemedir. Ayrıca, Yargıtay Başkan
ve üyeleri ile Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı, Yargıtay Cumhuriyet
Başsavcıvekili ve özel kanunlarında belirtilen kişiler aleyhindeki gö-
revden doğan tazminat davalarına ve bunların kişisel suçlarına ait
ceza davalarına ve kanunlarda gösterilen diğer davalara bakan ilk ve
son derece mahkemesidir.
Adalet Sistemimizin Sorunları, İyileştirilmesi ve Güvenilirliğinin Artırılması Hakkında Özel Rapor
(267) Yargının sorunları ve çözüm önerileri için hazırladığımız bu
Raporda, sorunların daha iyi anlaşabilmesi için Yargıtay’ın ve buna
bağlı olarak yargı sistemimizin geçirdiği tarihsel sürecin de bilinme-
sinde yarar vardır.
(268) Yargıtay ya da yüksek mahkemeler ilk olarak, Osmanlı Devle-
ti döneminde Sultan II. Mahmut tarafından, yenilik hareketlerinin
gerektirdiği hukuki metinleri hazırlamak, bazı danışma görevlerini
yerine getirmek, memurların yargılanmasına ilişkin işlere bakmakla
görevli Meclis-i Vâlây-ı Ahkâm-ı Adliye (Adalet İşleri Yüksek Ku-
rulu) 23/03/1837 tarihinde kurulmuştur. Meclis-i Vâlây-ı Ahkâm-ı
Adliye, 6 Mart 1868 tarihinde, padişah Abdülaziz’in iradesiyle kaldı-
rılarak, Divan-ı Ahkâm-ı Adliye ve Şûrayı Devlet kurulmuş, böylece
yargı ve yürütme birbirinden ayrılmıştır. Divan-ı Ahkâm-ı Adliye
ise nizamiye mahkemelerin üst organı olup, yalnızca yargı görevi

136