Page 387 - geri itme ozel raporu son

“Pushback” of Human Rights / Ege Denizi’ndeki Geri İtmeler ve Boğulan İnsan Hakları Özel Raporu

HLHR, “Médecins Sans Frontières” adlı sivil toplum örgütü, BMMYK, CPT, “Forensic Architecture”,
“Human Rights 360”, İnsan Hakları ve İnsani Sivil Toplum Örgütü gibi Kurum ve Kuruluşların geri
itmelere dair aldıkları şikayetleri, tanık beyanlarını ve yine kendi inceleme ve araştırmalarını da
ileterek ilgili hususların acilen ve ciddiyetle soruşturulması yönünde beyanlarda bulundukları,

Ombudsman’a başvuruda bulunulan 15 vakanın incelendiği, sınırları yeni geçen yabancı uyruklulara iliş-
kin insan hakları örgütlerinin öne sürdüğü vakaların da incelendiği ve araştırmanın kapsamına alındığı,
polisten bilgi istenen 6 vakanın da araştırmaya eklendiği, ancak bu vakaların değerlendirme aşamasında
olarak kaydedildiği,
Ombudsmanın Avrupa Konseyi İnsan Hakları Komiserinin açıklamaları ve atıfta bulunduğu olaylar hakkın-
da daha ayrıntılı bilgi istediği, yine BMMYK tarafından yayınlanan basın açıklamasında ifade edilen olaylar
hakkında bilgi talep ettiği, HLHR’ye ilgili hususların Ombudsman tarafından inceleneceğinin bildirildiği,

Ombudsmanın mektupla bilgi istediği polis servislerinin açıklamalarında genel olarak polisin ilgili olaylar
hakkında belirtilen tarihlerde bir kaydının bulunmadığı, polis memurlarının insan haklarına aykırı eylemde
bulunmadığı, geri itme iddialarının doğru olmadığı gibi ifadelerin yer aldığı,

Ombudsman tarafından soruşturulan iddiaların temelinde, geri göndermeme ilkesine saygı gös-
terme yükümlülüğünün yatmakta olduğu, uluslararası koruma talebinde bulunan üçüncü ülke
vatandaşlarının, hatta vatansız kişilerin bile, daha önce sınırları geçtikleri ülkeye hiçbir şekilde
iade edilemeyecekleri, Yunan makamlarının, gerçekten uluslararası korumaya hak kazanıp ka-
zanmadıklarını belirleyecekleri, bu yasağın mutlak olduğu, hiçbir istisna içermediği ve belirli ko-
şulların uygulanmasına bağlı olmadığı,
Geri göndermeme ilkesinin uygulanmasının, Yunanistan’dan Türkiye’ye, Türkiye’den geri gönderilme olası-
lığı bulunan üçüncü ülke vatandaşlarının tehlikede olabilecekleri başka bir ülkeye herhangi bir şekilde geri
gönderilmelerinin yasaklanmasını içerdiği,

Geri göndermeme ilkesine tam olarak uyma yükümlülüğünün sonucunun, tüm tarafların, sığın-
ma hakkına sahip olduklarını iddia eden yabancı uyruklu veya vatansız kişilere, taleplerinin ince-
leneceği bir prosedüre etkin erişim sağlamaları olduğu,

Özellikle, Yunanistan gibi Cenevre Sözleşmesine taraf olan ülkenin, sığınma hakkına sahip olduğunu iddia
eden bir yabancı uyrukluyu, talebini incelemeden gayriresmî olarak geri itemeyeceği veya herhangi bir res-
mi şekilde geri gönderemeyeceği, bu yükümlülüğün ihlalinin, uluslararası hukukun, Avrupa hukukunun ve
ulusal hukukun temel bir kuralının ve ilgili içtihatların ciddi bir ihlali anlamına geleceği,

Şikâyet sahiplerinin geri itme iddialarının devlet kurumları ve devlet temsilcilerinin işi olduğuna veya en
azından bu eylemlerin operasyonel planlaması, lojistiği ve failleri konularında dahil olduklarına ikna ol-
duklarını, konuyu gündeme getiren sivil toplum örgütleri ve uluslararası organizasyonların, bu olayların
gerçekleştirildiklerine dair hiçbir şüpheleri olmadığını beyan ettikleri,

385