Page 388 - geri itme ozel raporu son
P. 388
“Pushback” of Human Rights / Ege Denizi’ndeki Geri İtmeler ve Boğulan İnsan Hakları Özel Raporu
Ombudsmanın yetkili polis servislerinin çoğu durumda üçüncü ülke vatandaşlarının ve sivil toplum ku-
ruluşlarının yasadışı geri göndermelerle ilgili şikayetlerine resmî ve az çok standart bir mektup göndererek
yanıt verdiğini kaydettiği,
Yasadışı geri göndermelerle ilgili şikayetlerin çoğunun standart bir uygulamaya işaret ettiği; ya-
bancı uyrukluların, küçük gruplar halinde, düzensiz bir şekilde Türkiye’den Yunanistan’a geçerek
iltica prosedürüne erişim sağlamak için çoğu durumda sınır bölgesinde bir köy veya kasabaya
ulaştıkları, polis tarafından yakalandıkları ve cep telefonları ve kimlik belgelerinin çıkartıldığı,
daha sonra yabancı uyrukluların, genellikle mavi üniformalı kimliği belirsiz kişilere teslim edil-
diği, daha sonra plakası belirsiz genelde beyaz minibüslere binmek zorunda bırakıldıkları, diğer
yabancı uyruklularla birlikte geniş odalara kilitlendikleri, üzerinde hiçbir işaret bulunmayan, yeri
tanımlanamayan bir binaya sürüldükleri, devlet yetkilileri veya sivil toplum kuruluşları ile ileti-
şim kurmalarına izin verilmediği, bilgi verilmediği, yemek ve su verilmediği, birkaç saat sonra, bu
sefer siyah üniformalı kimliği belirsiz kişilerin, onları Meriç Nehri’nin Yunan kıyısına götürdükleri,
botlara bindirildikleri ve Türk kıyılarına götürüldükleri, tüm prosedürün hızlı olduğu ve genellikle
yabancı uyrukluların yakalandıktan sonra 24 saat içinde Türkiye’ye geri itildiği,
Üniformalı adamların sessiz kaldığı ve yabancı uyruklularla konuşmadığı, birbirleriyle konuştuk-
ları ya da yabancı uyruklulara emir verdiklerine dair çok az beyan olduğu; bu iddialardan yola
çıkılarak da orada bulunan üniformalıların hepsinin Yunan olmayacağının anlaşılabilceği; da-
vaların çoğunda, şikayetçilerin çoğu geri göndermelerin planlanmasından ve uygulanmasından
polisin sorumlu olduğunu iddia ettiği, iddia edilen geri göndermeler konusunu gündeme getiren
hükümet dışı ve uluslararası kuruluşların, (a) muhtemelen uzun yıllar boyunca geri göndermele-
rin gerçekleştiğinden ve (b) söz konusu geri göndermelerin, Yunan devlet görevlilerinin kendileri
tarafından olmasa bile gerçekleştiğinden hiçbir şüphesi yok gibi göründüğü, Yunan makamları
tarafından yerel veya merkezi düzeyde en azından hoşgörüldüğü veya teşvik edildiği ve kolaylaş-
tırıldığı (personel, araçlar, tesisler vb. aracılığıyla), diğer AB üye ülkelerinden polis memurlarının
olası katılımının da iddia edildiği,
Ombudsman’ın soruşturmalarına verilen tüm polis yanıtlarının; resmi bir iç soruşturma için gerekli temeli
sağlayacak hiçbir kanıt veya belirtinin ortaya çıkmadığı, yanıtların mevzuat hakkında genel bilgiler sun-
duğu, başarılı operasyon vakalarına dikkat çekildiği şeklinde olduğu, polisin geri itme iddialarını, Yunan
makamlarının operasyonel kapasitelerini istikrarsızlaştırmayı amaçlayan insan tacirlerine ve kimliği belir-
siz kişilere bağladığı,
Şikayetlerin Yunanistan’da, özellikle Türkiye ile kara sınırlarına yakın bölgelerde insan haklarının korunma
düzeyine ilişkin endişelere sebep olduğu, bu endişelerin Meriç Nehri’ne yakın belirli alanlardaki polis me-
murlarının ve araçların olaya karıştığı iddialarından ve Yunan makamlarının gizli grupları tespit etmedeki
başarısızlığından kaynaklandığı,
Kapsamlı bir soruşturma yoluyla bu endişelerin etkin bir şekilde ele alınmadığı belirtilerek;
386