Page 384 - geri itme ozel raporu son

“Pushback” of Human Rights / Ege Denizi’ndeki Geri İtmeler ve Boğulan İnsan Hakları Özel Raporu

Düzensiz göçmenlerin gözaltına alındığı yerlerin hepsinde olmasa da çoğunda göze çarpan diğer eksiklik-
ler arasında binanın bakım eksikliği (özellikle sıhhi tesisler), yetersiz aydınlatma ve havalandırma, yetersiz
kişisel hijyen ürünleri ve temizlik malzemelerinin yanı sıra gözaltına alınan kişilere bilgi verilmemesi, açık
havada günlük egzersiz yapamama, yetersiz yiyecek gibi sorunların da mevcut olduğu,

2020 ziyareti sırasında ziyaret edilen çeşitli tesislerde özellikle hijyen ve tıbbi bakıma erişim açısından yaygın
olan aşırı kalabalık nedeniyle durumun daha da kötüleştiği,

Meriç bölgesinde ve Sisam adasında, düzensiz göçmenlerin en az dört tesiste tutulduğu; gözaltı koşulları-
nın insanlık dışı ve aşağılayıcı muamele olarak nitelendirilebileceği belirtilerek;

Göçmenlerin gözaltına alınmasına yönelik mevcut yaklaşımın değişmesi gerektiği, ülkeye giren
tüm göçmenlerin kayıt altına alınması, sağlık taramasından geçmeleri ve bu kişilere sığınma
başvurusu yapma fırsatı verilmesi gerektiği,

Çocuklu ailelerin, refakatsiz ve ailelerinden ayrılmış çocukların ve diğer savunmasız kişilerin (fiziksel veya
ruhsal hastalığı olan veya hamile kadınlar) gözaltına alınmaması, bu kişilere uygun barınma ve destek
sunulması,

Kişilerin menşe ülkelerine veya üçüncü bir ülkeye iade etmek amacıyla gözaltına almanın gerekli görülmesi
halinde, uygun koşullar sunan ve temel bir rejim sağlayan (açık hava egzersiz, spor ve eğlence faaliyetlerine
erişim dahil) tesislerde tutulmaları, bu gözaltına alınan göçmenlere bakmak için istihdam edilen persone-
lin, yeterli eğitim almış olması ve gözaltına alınanların dilini konuşan kişilerin bulunması gibi önerilere yer
verilmiştir.

12. Mare Liberium tarafından yayınlanmış olan “Pushback Report 2020” başlıklı
raporda özetle; 170

İnsan haklarının durumunu kendi gemileri ile Ege Denizinde izledikleri, özellikle son bir yılda geri itmenin
insanlık dışı günlük bir gerçeklik haline geldiği,
Türk-Yunan sınırında hemen her gün geri itmelerin meydana geldiği ve sadece 2020’de Ege Deni-
zi’nde 9.798 kişiyi kapsayan 321 geri itme vakasının yaşandığı,

Geri itmelerin Avrupa dış sınırlarında kanıtlanabilir bir şekilde yıllardır yürütülmesine rağmen,
medyanın ilgisinin özellikle son aylarda önemli bir şekilde arttığı,
Der Spiegel ve Bellingcat tarafından Yunan Sahil Güvenliğin uluslararası hukuku, Avrupa hukukunu ve ulu-
sal hukuku ihlal ederek koruma arayanları Türkiye’ye zorla nasıl geri ittiğini kamuoyuna açıkladığı, Fron-
tex’in açıkça ortaya çıktığı gibi, yasadışı geri gönderme operasyonlarına göz yummakla kalma-
dığı, aktif ve sistematik olarak bu operasyonlara katıldığı,

Türk-Yunan sınırında geri itilen insanlarla röportaj yaptıkları,

170 https://daten.mare-liberum.org/s/4HdxAPACaPsqzEx, Erişim Tarihi: 05/09/2021.

382