Page 43 - KDK_YILLIK_RAPOR_SON.indd
P. 43
YILLIK RAPOR 2013
Kurumun idare ile yapmış olduğu di- dişah adına halkın şikâyetlerini dinlemek-
ğer temaslara; Hazine Müsteşarlığı, Türki- le görevli kadılık müessesesine dayanan
ye Cumhuriyet Merkez Bankası, Sermaye Ombudsmanlık kurumunun Avrupa’daki
Piyasası Kurulu, Bankacılık Düzenleme ilk uygulamasına, Rusya karşısında kay-
ve Denetleme Kurulu, Türkiye Bankalar bettiği savaş neticesinde Osmanlı Devleti-
Birliği, Devlet Personel Dairesi Başkanlığı, ne sığınan ve bir süre misafir edilen Kral
Türkiye İş Kurumu, Kamu İhale Kurumu, 12. Charles’ın 1713 yılında, ülkesinde bu-
Vergi Denetim Kurulu, Türkiye Beledi- lunmadığı dönemde kendisini temsil et-
yeler Birliği, Sincan Ceza İnfaz Kurumu, mek üzere bir görevli yetkilendirmesiyle
İstanbul Orman Bölge Müdürlüğü yöne- birlikte İsveç’te rastlanmaktadır.
ticileri ile gerçekleştirilen görüşmeler de 1809 yılında İsveç Anayasasında ya-
örnek olarak verilebilir. pılan değişiklikle, modern anlamda, va-
tandaşların haklarını koruyacak, yürüt-
3.3. Uluslararası İlişkiler me ve yargı organlarından bağımsız bir
Ombudsman, insan haklarına saygılı Parlamento Ombudsmanlık Kurumu
ve hukukun üstünlüğü anlayışının egemen kurulmuştur. Daha sonra İskandinav ül-
kılındığı bir kamu idaresinin oluşturulma- kelerinde (1920’de Finlandiya’da, 1955’te
sını teşvik eden ve idare ile bireyler arasın- Danimarka’da ve 1962’de Norveç’te) ku-
da bir anlamda arabuluculuk görevi gören rulan kurumlar ile Ombudsmanlık önce
kurumdur. Bu doğrultuda, Avrupa ülke- Avrupa’ya ardından tüm dünyaya yayıl-
lerinin büyük bir çoğunluğu, vatandaş- mıştır.
larının hak ve menfaatlerinin korunması Ombudsmanlığın Avrupa’da yaygın-
amacıyla değişik adlar altında (İspanya’da laşmaya başladığı dönemlerde İskandinav
Halkın Savunucusu, Fransa’da Hakların ülkelerinde kurulmuş olan modeller örnek
Savunucusu, Lüksemburg’a Arabulucu, alınmış olmakla birlikte, bugün her ülke
vb.) ve geniş yetkilerle donatılmış Om- kendi ihtiyaçları doğrultusunda farklı yet-
budsmanlık kurumlarını kurmuşlardır. kilere sahip kurumlar ihdas etmiş durum-
Uluslararası Ombudsman Enstitüsü veri- dadır. Bu anlamda, Ombudsmanlığın gö-
lerine göre günümüzde dünya genelinde rev alanı ve yetkilerinin sınırları ülkeden
yaklaşık 140 ülkede, ulusal, bölgesel veya ülkeye farklılıklar göstermektedir. Avru-
yerel düzeyde Ombudsmanlık kurumları pa’daki Ombudsmanlık kurumlarının ba-
bulunmaktadır. zıları idareden kaynaklı temel hak ihlal-
Sunuşta da ifade edildiği üzere, geçmi- leri ile ilgilenirken bir kısmı da idarenin
şi Osmanlı Devleti yönetim sisteminde pa- iyi yönetim ilkeleri kapsamında faaliyet
43
