Page 14 - 6. yılında ombudsmanlık web

rev yapan, bu kurumlardan esinlendiği bilinmektedir. Söz konusu kurumlar tarih içinde
diğer görevleri yanı sıra, halkın şikâyetlerini dinleyerek, halk ve idare arasındaki güven
duygusunun pekişmesinde çok önemli bir rol üstlenmişlerdir. Ombudsman kelimesi,
İsveç dilinde delege, avukat, temsil etme yetkisi verilen kişi anlamına gelmektedir.
Kurumsal anlamda ise parlamentoyu temsil eden büro şeklinde tanımlanmaktadır.
Kurum, İspanya’da “halkın savunucusu”, Avusturya’da “halk avukatı”, Fransa’da “ara-
bulucu” şeklinde farklı kelimeler ile ifade edilmekle beraber; aynı amaca hizmet eden
yapılar olarak çalışmalarını sürdürmektedir. Ülkemizde ise bu kavram, 29 Haziran 2012
tarih ve 28338 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren 6328 sayılı Kamu
Denetçiliği Kurumu Kanunu ile “Kamu Denetçisi” olarak tanımlanmıştır.

Bugün başta Avrupa ülkeleri olmak üzere dünya genelinde 190’a yakın ülkede fa-
aliyette bulunan Ombudsmanlık kurumlarının, ülkemizde de kurulması yönünde yü-
rütülen çalışmalar 1990’lı yılların sonlarında başlamış; 12 Eylül 2010 tarihinde halk
oylaması ile kabul edilen 5982 sayılı Kanun ile Anayasamızın 74 üncü maddesine
eklenen hükme göre “Kamu Denetçiliği Kurumu” anayasal bir dayanak elde etmiş ve
ardından 29 Haziran 2012 tarih ve 28338 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlü-
ğe giren 6328 sayılı Kamu Denetçiliği Kurumu Kanunu ile de TBMM Başkanlığına bağlı,
kamu tüzel kişiliğini haiz, özel bütçeli bir kamu kurumu olarak kurulmuştur. 6328 sa-
yılı Kanunda, Kurumumuzun yetki ve görevi, şikâyet halinde idarenin her türlü eylem
ve işlemlerini, tutum ve davranışlarını insan haklarına dayalı adalet anlayışı içinde,
hukuka ve hakkaniyete uygunluk yönlerinden incelemek, araştırmak ve tavsiyelerde
bulunmak şeklinde belirlenmiştir.

2012 yılının Aralık ayında kurumsal yapılanma çalışmalarına başlamış olan Kamu
Denetçiliği Kurumu veya dünyada bilinen adı ile Ombudsmanlık müessesesi, 29 Mart
2013 tarihi itibarıyla almaya başladığı şikâyet başvurularını titizlikle inceleyip insan
haklarına dayalı adalet anlayışı içinde sonuçlandırarak ve özellikle birey ile idare ara-
sındaki uyuşmazlıkları arabuluculuk (uzlaşı) ile çözüme kavuşturarak ülkemizde temel
hak ve özgürlüklerin korunması ve geliştirilmesi sürecinde önemli bir işlev üstlenmiş
bulunmaktadır. Bireylerin doğrudan yönetime iştirak etmesi, bireyler ve kamu ida-
releri arasındaki sorunların kısa sürede çözümlenmesi veya çözümlenmesine katkı
sağlanması amacıyla TBMM adına, şikâyet esasına göre inceleme ve araştırma yapan,
idareyi denetleyen ve gerekli gördüğü hallerde idareye tavsiyelerde bulunan Kamu
Denetçiliği Kurumu, kurulduğu günden bu yana iyi yönetim ilkeleri doğrultusunda
tüm paydaşlarına hitap etme çabasındadır; böylece yöneten ve yönetilen arasında bir
köprü, bir uzlaştırıcı vazifesi görmektedir.

12 14 ŞUB A T 2019