Page 26 - macaristan-ukrayna raporu tr

Kamu Denetçiliği Kurumu Tarafından Ukraynalı Mültecilere İlişkin Olarak Macaristan’a Gerçekleştirilen Çalışma Ziyareti Raporu

Türkiye Cumhuriyeti Suriye ile 911 km’lik bir sınıra sahiptir. Ülkelerindeki çatış-
madan kaçarak güvenli yer arayan Suriyelilere, Türkiye Cumhuriyeti bir insan-
lık görevi olarak açık kapı politikası uygulamış ve kucak açmıştır. Ülkelerindeki
çatışmalardan kaçan 252 kişilik ilk grup, 29 Nisan 2011 tarihinde topraklarımıza
giriş yapmıştır. 2012 yılında 14.237 Suriyeli geçici koruma altına alınırken, bu
sayı ani hızla artmış 2014 yılında 1.519.000’i aşmıştır. Bu hızlı artış trendi de-
vam etmiş olup, hâlihazırda Ülkemizdeki geçici koruma altındaki Suriyeli sayısı
3.763.211’dir.

Elbette hiçbir ülkenin bu kadar yoğun ve ani bir mülteci akınına hazır olması
beklenemez. Diğer taraftan savaşların ne kadar süreceği, mağdur olan sivillerin
ne zaman evlerine dönebileceklerini önceden bilebilmek de mümkün değildir.
Türkiye Cumhuriyeti de bu krize hızlı tepki verebilmeyi teminen gerek mev-
zuat, gerek kurumsallaşma, gerekse uygulamalar anlamında gerekli çalışmaları
yapmış; uygulamalar ihtiyaçlara ve görülen eksik veya ihtiyaçlara göre iyileşti-
rilmiştir.

Türkiye Cumhuriyeti, 1951 tarihli Birleşmiş Milletler Mültecilerin Hukuki Statü-
süne İlişkin Cenevre Sözleşmesi’ne “coğrafi çekince” ile taraf olmuştur. Bu ne-
denle Avrupa Konseyi üye ülkeleri dışından gelip Türkiye’ye sığınanlara mülteci
statüsü tanınamamakta; mülteci statüsü alabilecek Avrupalı olmayan kişileri
“şartlı mülteci” olarak tanımlamakta ve üçüncü bir ülkeye yerleştirilinceye kadar
süreli bir koruma sağlamaktadır. Suriye’deki savaşın bu kadar uzayacağı öngö-
rülememiş ve 2011 yılından itibaren Ülkemize giriş yapan Suriyeliler ilk başlarda
“misafir” olarak görülmüşlerdir. Resmi yayınlarda dahi “Suriyeli misafirlerimiz”
ifadesi kullanılmıştır. Ancak savaşın devam etmesi, dolayısıyla Suriyelilerin kit-
leler halinde Ülkemize giriş yapmaya devam etmeleri nedeniyle ilgili mevzuat ve
idari yapılanmanın da ihtiyaçlara göre güncellenmesi gerekmiştir. Bu kapsamda
2013 yılında Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu (YUKK) kabul edilmiş
ve 2014 yılında yürürlüğe girmiştir. YUKK ile Türkiye’den koruma talep eden
yabancılara sağlanacak korumanın kapsamına ve uygulanmasına ilişkin usul
ve esaslar düzenlenmiş; ayrıca Göç İdaresi Genel Müdürlüğü kurulmuştur. Bu
hususlara ilaveten aynı Kanunda geçici koruma da düzenlenmiş; mülteci, şartlı
mülteci, ikincil koruma gibi tanımlara detaylı yer verilmiştir. Buna bağlı olarak
2014 yılında yürürlüğe giren Geçici Koruma Yönetmeliğiyle, 28/04/2011 tari-
hinden itibaren Suriye Arap Cumhuriyetinde meydana gelen olaylar sebebiyle
geçici koruma amacıyla Suriye Arap Cumhuriyetinden kitlesel veya bireysel
olarak sınırlarımıza gelen veya sınırlarımızı geçen Suriye Arap Cumhuriyeti
vatandaşları geçici koruma altına alınmıştır.

24