Page 27 - macaristan-ukrayna raporu tr

Kamu Denetçiliği Kurumu Tarafından Ukraynalı Mültecilere İlişkin Olarak Macaristan’a Gerçekleştirilen Çalışma Ziyareti Raporu

Geçici Koruma Yönetmeliği kapsamındaki yabancılara “Geçici Koruma Kimlik
Belgesi” düzenlenmekte olup, bu kimlik belgesi ile Türkiye’de yasal olarak kalış
hakkı tanınmakta, sosyal ve hukuki işlemlerini yürütebilmeleri sağlanmaktadır.
Bu yönetmelik kapsamındaki yabancılara sağlık hizmetleri, eğitim, iş hayatına
erişim, sosyal yardım ve hizmetler ile tercümanlık gibi hizmetlerin sağlanabil-
mesi detaylı olarak düzenlenmiştir.

Ülkemize giriş yapanların öncelikli olarak biyometrik ve diğer kişisel bilgileri
alınmak suretiyle “ön kayıtları” alınmıştır. Bu çerçevede Suriyelilerin yoğun ol-
dukları illerde birden fazla olmak üzere 81 ilde kayıt merkezleri kurulmuştur. 30
günlük ön kayıt süresince kişilerin güvenlik tahkikatları yapılmış olup, kişilere
bu süreçte birinci basamak sağlık hizmetlerinden faydalanma hakkı sağlanmış-
tır. Tahkikatları sonucu sorun çıkmayanlara “geçici koruma kimlik belgesi” dü-
zenlenmiştir. Bu kimlik ile geçici koruma altına alınan şahıslar eğitim, sosyal
hak ve yardımlardan faydalanabilmekte, Sağlık Uygulama Tebliği kapsamın-
daki sağlık hizmetlerinden ücretsiz olarak faydalanabilmekte, iş hayatına dâhil
olabilmekte, banka ve noter işlemlerini yapabilmektedirler. Türkiye’de geçici
koruma altındaki kişilere sağlanır.
Kayda alınan Suriyelilerden Türkiye’de gidecek yeri olmadığını, geçimlerini sağ-
layabilecek durumda olmadıklarını beyan edenler geçici barınma merkezlerine
sevk edilmişlerdir. Yukarıda belirtildiği üzere, açık kapı politikası uygulanan 252
kişilik Suriyeli ilk grup 29 Nisan 2011 tarihinde Cilvegözü Sınır Kapısı’ndan geç-
miştir. Öncelikle “misafir” olarak görülen ve geçici koruma altına alınan Suriyeli-
lerin barınmalarını sağlamak amacıyla ilk olarak Türk Kızılayı tarafından hızlı bir
şekilde 5 kamp kurulmuş olup, daha sonraki kampların kurulumu ve yönetimi
AFAD tarafından yapılmak üzere çadır ve konteynerlardan oluşan, farklı illerde
toplamda 22 geçici barınma merkezi kurulmuştur. Bahse konu geçici barınma
merkezlerinde öncelikle kişilerin huzur bularak, sağlıklı ve refah içinde bir yaşam
sürdürebilmeleri hedeflenmiş ve şehir merkezlerinde bulunan her türlü fiziki ve
sosyal imkânlar sunulmuştur. Bu çerçevede çadırkent ve konteynerkentlerde,
barınma yerlerinin yanı sıra hastane, camii, okul, çocuklara oyun alanı, spor
alanları, market, çamaşırhane, yabancı dil, el sanatları, halı dokuma, kuaförlük
gibi meslek edindirme gibi kursların yapılacağı alanlar da kurulmuştur. Özet-
le dünya standartlarının üzerindeki geçici barınma merkezlerinde barınmanın
yanı sıra yemek, güvenlik, çamaşırhane, eğitim, psiko-sosyal destek, tercüme,
mesleki eğitim, din hizmetleri, sağlık hizmetleri dâhil olmak üzere birçok hizmet
ücretsiz olarak sunulmuştur. Damak tadının farklı olmasından kaynaklı olarak
eleştiri gelmesi neticesinde bir süre sonra Suriyelilere marketlerden alışveriş
yapabilecekleri kartlara nakit para yüklenmiş; kendi yemeklerini yapabilme im-

25