Page 34 - macaristan-ukrayna raporu tr

Kamu Denetçiliği Kurumu Tarafından Ukraynalı Mültecilere İlişkin Olarak Macaristan’a Gerçekleştirilen Çalışma Ziyareti Raporu

gerçekleştirilmiştir. Ziyaret kapsamında özetle Macaristan Ombudsmanlık
Kurumu, Budapeşte, Fehérgyarmat ve Beregsurány’de oluşturulan toplanma
merkezleri, Macaristan’ın Romanya ile sınır kapısı olan Csengersima, Zahony
tren istasyonu ile Macaristan Ombudsmanlık Kurumunun Budapeşte, Bereg-
surány ve Zahony tren istasyonundaki geçici bölgesel ofisleri ziyaret edilmiş-
tir. Ayrıca sınır eyaletleri olan Hajdú-Bihar ve Szabolcs-Szatmár-Bereg Emni-
yet Amirleri ile birer toplantı gerçekleştirilmiştir. Gerçekleştirilen bahse konu
ziyaret ve toplantılar sayesinde yetkililerden direkt bilgi alınma şansı elde
edilmiş, mültecilere verilen hizmetler yerinde gözlemlenmiştir. Elde edilen
bilgiler ve yapılan gözlemler neticesinde, Macaristan’ın ani ve yoğun mülteci
akınına hızlı tepki verdiği, savaştan kaçtığını beyan eden herkese tabiiyetine
bakmaksızın kapılarını açtığı, Şengen bölgesine dâhil bir Avrupa Birliği Ülkesi
olarak gerekli kriterlere uygun bir kayıt sistemi oluşturduğu, söz konusu sis-
temin hızlı işlediği, mobil cihazlar sayesinde sınırda kişilerin araçtan inmele-
rine gerek olmadan bilgilerinin alınabildiği, toplanma merkezlerinin amacına
uygun bir şekilde hizmet verdiği ve söz konusu merkezlerde ilgili tüm kurum-
ların temsilciliklerinin bulunması sayesinde idari işlemlerin etkin yürütüldüğü,
sadece çocuklu ailelerin değil, evcil hayvan sahiplerinin de ihtiyaçlarına kadar
dikkat edildiği, buna göre gerekli alanların ve malzemelerin bulunduğu, Ma-
caristan Ombudsmanlık Kurumunun da benzer şekilde Ülkesinin karşılaştığı
ani mülteci akınına hızlı yanıt verdiği, kurmuş oldukları geçici bölgesel ofisler
ile sahada hizmet verdikleri, özverili bir çalışma yürüttükleri, diğer taraftan
Macar halkının da gönüllü olarak çalışmalara destek vermekte olduğu gözlem-
lenmiştir. Ayrıca Macaristan hükümetinin Ukraynalılara 30 gün geçici oturma
hakkı sunarak kendilerine sığınma hakkı talep edip etmeme konusunda düşün-
me fırsatı tanıması da Macaristan’ın Ukraynalı mültecilere olumlu yaklaşımı
çerçevesinde önem arz etmektedir.

Macaristan’ın Türkiye’nin Suriyeli mültecilere ilişkin tecrübesinden önem-
li farklarının bulunduğu da diğer tespitlerimizdendir. Öncelikle Ukraynalılar
Macaristan’ı transit ülke olarak kullanmakta olup, Ülkeye sığınma talebinde
bulunanlar yalnızca 8.000 civarındadır. Ukrayna’nın 18-65 yaş erkeklere uy-
guladığı ülkeden çıkış yasağı nedeniyle gelenlerin çok büyük bir kısmını kadın
ve çocukların oluşturmaktadır. Ayrıca gelenlerin birçoğu pasaporta sahiptir.
Gelenler arasında Macarca dilini bilenlerin bulunması, gençlerin İngilizce ko-
nuşması dil engelini önemli ölçüde azaltmakta; gönüllü ve görevli tercümanla-
rın bulunması engeli tamamen ortadan kaldırmaktadır. Ukraynalıların bir kısmı
araçlarıyla sınırı geçmektedir. Vurgulanan hususlardan farklı olarak öncelikle
Türkiye’ye sığınan Suriyeli mültecilerin birçoğu sınıra kimliklerini ispat ede-

32