Page 90 - Ombudsman Bülten-Temmuz 2018

“ HAK ARAMA KÜLTÜRÜ VE OMBUDSMANLIK

KONULU RESİM/AFİŞ VE KOMPOZİSYON

YARIŞMASINDA ÖDÜL ALAN ESERLER “

HAK ARIYORUZ

Ombudsmanlık nedir? Bu durum ombudsman-
Nereden geliyor bu “Om- lığın oluşmasını tetikle-
budsmanlık”? Halk arasın- miştir. İnsanlar birbirlerine
da neredeyse hiç kullanıl- etik davranışlar sergile-
mayan bir kelime sanki. seler, hak göstermeksizin
Sokaktaki insanları çevirip dostane yaklaşımlar uy-
sorsan “Ombudsman”ne- gulasalar dünya daha gü-
dir?” diye verilecek cevap zel bir yer olabilir. Fakat
“Öyle bir kelime mi var?” istenilenler gerçekleşenler
olurdu galiba. Ama Kamu her zaman uyuşmayabilir.
Denetçiliği Kurumu desek
ya da arabuluculuk desek Hak arama kültürünün az
insanlar az da olsa birkaç olduğu Türkiye’de haksız-
cümle kurabilir bu konu lığa karşı direnmek zor-
hakkında. dur. Fakat Tevfik Fikret’in
“Hak her şeyin üstündedir,
İnsanların sorun yaşadıkları durumları karşı- sert rüzgârlar onu deviremez.” Sözü haksızlığa
layan kelimeler vardır. İşte Ombudsmanlık da karşı mücadeleyi destekleyen ve bu durumun
bizlerin sorun yaşadığımızda araya girip her iki tam tersinin yapılmasına izin verilmeyeceğini
tarafı ortak bir payda da birleştirmeye çalışan ifade eden bir sözdür. Hak arama anlayışı geliş-
kamu kurumudur. miş toplumlarda ise tam anlamıyla oluşmuştur.
Bu kavramın Türkiye’de iyice oturabilmesi için
İsveç’te arabulucu anlamına gelen ombuds- insanların yetiştirilmesi şarttır.
manlık vatandaşların kamu ile sorunlarını çözen,
vatandaşlara ücretsiz ve hızlı hizmet sunan bir Son sözlerle bu durumu toparlamaya çalışır-
kuruluştur. Bir bakıma kamu görevlilerini de- sak ombudsmanlık etik insanların yanında du-
netleyende diyebiliriz. İlk olarak İsveç’te orta- ran, hak arama kültürünün oluşmasını sağlayan,
ya çıkan Ombudsmanlık aslında İsveç Kralının kamu görevlileri ile vatandaş arasında arabulu-
Osmanlı Devletindeki ahilik ile kadılık sisteminin cu olarak görev yapan bir kuruluştur. İnsanların
örnek almasıyla oluştuğu kuruluştur. Hak ara- sorunlarını mahkemeye varmadan çözülmesini
mak için en etkin yollardan biri olan ombuds- amaçlayan ombudsmanlık, insanlara kamuda
manlık adil yönetim ilkesinin benimseyerek va- huzurlu bir ortam oluşturarak hizmet kalitesi-
tandaşların haklarını savunmaya, kamu hizmet ni arttırmaya devam ediyor ve etmeye devam
kalitesini arttırmaya çalışır. Yani hak arama kül- edecektir. Devlet her zaman haklı vatandaşın
türünü geliştirir. yanındadır. Sizlerde, bizlerde bu durumdan ya-
rarlanabiliriz. Unutmayalım ki her zaman hak
İnsanlar işlerini düzgün yapsalar böyle kuruluş- yolunda olmalıyız.
lara gerek kalmaz. Ama denetim yollarının ye-
tersizliği kamu görevlilerinin vatandaşlara olan
davranışlarını etik olmayan bir hale getirmiştir. Rümeysa ARIK / Kompozisyon Dalında 1.’lik Ödülü
Dr. Binnaz-Dr Rıdvan Ege Anadolu Lisesi

88 TEMMUZ, 2018