Page 92 - Ombudsman Bülten-Temmuz 2018

“ HAK ARAMA KÜLTÜRÜ VE OMBUDSMANLIK

KONULU RESİM/AFİŞ VE KOMPOZİSYON

YARIŞMASINDA ÖDÜL ALAN ESERLER “

HAK ARAMA BİLİNCİ

İnsan, yaratılmışların en veliği için. Şayet kırmızı
şereflisi ve en mükemmeli ışıkta durmak kötü bir
olarak yaratılmıştır. Ayırt şey olsaydı, hiçbir ülkede
edici en büyük özelliği ise; kırmızı ışığı kullanmaz ve
akıl sahibi olmasıdır. Ya- yollar sürücülerin keyfine
ratıcı elbette insanı kendi bırakılırdı. Peki, bir an için
başına bırakmamış, bir tüm trafik ışıkların kapatıl-
eğitim sürecinden geçir- dığını, tüm trafik tabela ve
miştir. İnsanlara ilahi vahi işaretlerinin kaldırıldığını
yoluyla neleri yapmala- düşünelim. Ne olur? Hak-
rının serbest nelerin de sızlıklar oluşmaya başlar,
yasak olduğunu bildiril- çatışma ve gerginlikler
miştir. Bu manada; yasal, yaşanır. Hiç kimse işine
toplumsal ya da ahlaksal saatinde gidemez. Trafik
özgürlük yetki olarak ta- kazaları artar, insanlar sinir
nımlayabileceğimiz ‘hak’ küpüne dönerler.
kavramı da açıklamış, sınırlarını da belirlemiştir.
Vicdanımıza uymayan bölesi durumlarla karşı
Her yeni dünyaya gelen insan hürdür ve eşittir. karşıya geldiğimizde ‘’ Hak var Hukuk var’’ diye
Herkes temel hak ve özgürlüklere sahiptir. İn- isyan ediyoruz. Peki, ama hak, hukukun ne ol-
sanların sahip olması gereken temel değerlerin duğu konusunda ne kadar bilgimiz var? Ya da
başında gelen hususlardan biri de insan hakları’ televizyonlarda yorumculardan, siyasetçilerden
dır. sıklıkla duyduğumuz; gazetelerde dergilerde

Haklar çeşit çeşittir. Kişinin yaşam hakkı, eğitim okuduğumuz ‘’ hukuk devleti, hukukun üstün-
hakkı, kendini ifade hakkı etme hakkı, istediği lüğü’’ kavramları hakkında yeterli bilgiye sahip
dini seçme hakkı, insanın yaşadığı topluma ve miyiz? Bu sorulara olumlu cevap verebilmek
devlete olan hakları gibi. Maddi haklar yönüyle önemli. Çünkü bu kavramlar kafamızda yeterin-
ise sözgelimi, fakirin hakkı, dostluk hakkı, akra- ce belirginleşmeden, düşüncelerimiz de berrak-
ba hakkı, komşu hakkı, miras hakkı, çocuğun laşamaz, sonuçta çaresizliğe kapılırız. İnsanlar
hakkı, misafir hakkı, hayvan hakkı vb. İnsanlar haklarını bilmediği için haklarının ve nasıl gasp
tarih boyunca bu haklarını yerine getirebilme edildiğini ve hangi vasıtalarla gaspın gerçekleş-
mücadelesi vermişler ve vermeye de devam tiğini de bilemez.
etmektedirler. Ülkeleri yönetenler de bu haklara
önem vermeli ve adaletli uygulamalar yapmalı- Çiçero, ‘’Adalet hissi insanlarda doğuştan mev-
dırlar. Biz Vatandaşlar olarak da, bu haklarımızın cuttur ’’der. Ancak bu his, hakkımızı arama nok-
bilincinde olmalı ve hakkımızı d-savunmayı bil- tasında yeterli olmaz. Çiçero ‘nun bahsettiği
meliyiz. ‘’adalet hissi ‘ sayesinde, bir yerlerde bir yan-
lışlık olduğunu anlarız, ama nerede ne yanlış-
Trafik kurallarına bir bakalım. Bir ülkede trafik lık olduğunu tespit edebilmemiz, ancak ‘bilgi ‘
kuraların neden konur. İnsanların huzur ve gü- sayesinde olur. Bu yüzden vatandaşların önce-

90 TEMMUZ, 2018