Page 82 - Sporda Hak İhlalleri ve Denetim

SPORDA HAK İHLALLERİ VE DENETİM

Ülkemizde spor hukuku alanında iki tahkim kurulu bulunmaktadır. Bunlardan
birisi 3289 sayılı Spor Genel Müdürlüğünün Teşkilat ve Görevleri Hakkında Ka-
nun’un Ek 9. Ek-9/A ve Geçici 11 inci maddelerine göre kurulan Spor Genel Mü-
dürlüğü Tahkim Kurulu, diğeri ise 5894 sayılı Türkiye Futbol Federasyonu Ku-
ruluş ve Görevleri Hakkında Kanun’un 6’ıncı maddesine göre kurulan Türkiye
Futbol Federasyonu Tahkim Kurulu’dur.

II. Tahkim Kurullarının Kaynakları

Tahkim Kurullarının oluşumu yönünden birincil kaynak Anayasanın 59’uncu
maddesidir. Bu maddeye 17.03.2011 tarih ve 6214 sayılı Yasa ile eklenen üçün-
2
cü fıkra ile spor federasyonlarının spor faaliyetlerinin yönetimine ve disiplini-
ne ilişkin kararlarına karşı ancak zorunlu tahkim yoluna başvurulabileceği ve
tahkim kurulu kararlarının kesin olup bu kararlara karşı hiçbir yargı merciine
başvurulamayacağı hükmü getirilerek, tahkim kurullarının hem anayasal bir
kurum olması sağlanmış, hem de bu kurulların kararlarının kesinliğine anaya-
sal dayanak oluşturulmuştur. 6214 sayılı Yasa ile bu ek düzenleme yapılmadan
önce ilk olarak, 3289 sayılı Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğünün Teşkilat ve
Görevleri Hakkında Kanun’a 5105 sayılı Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğünün
Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması-
na Dair Kanun’un 2. Maddesi ile eklenen Ek Madde 9’uncu maddenin sekizinci
fıkrasının sonunda yer alan “… kesin …” sözcüğü, Anayasaya aykırı olduğundan
bahisle Anayasa Mahkemesinin 2.7.2009 tarih ve 2006/118-2009/107 E-K sayılı
kararıyla ve yine 5894 sayılı Türkiye Futbol Federasyonu Kuruluş ve Görevleri
Hakkında Kanun’un 6. maddesinin 4. fıkrasındaki “… ve bu kararlar aleyhine
yargı yoluna başvurulamaz” hükmü, Anayasaya aykırı olduğu kabul edilerek
Anayasa Mahkemesi kararıyla iptal edilmiştir.
3
Söz konusu kararda; “Anayasa Mahkemesi anılan hükmü “Başvuru kararında,
itiraz konusu kuralın hak arama özgürlüğünü kısıtladığı, bu nedenle Anaya-
sa’nın 9., 36. ve 125. maddelerine aykırı olduğu ileri sürülmüştür. İtiraz konusu
kuralda Tahkim Kurulu’nun kendisine yapılan başvuruları kesin ve nihai olarak
karara bağlayacağı ve bu kararlar aleyhine yargı yoluna başvurulamayacağı
belirtilmektedir. Anayasa’nın 9. maddesinde, yargı yetkisinin Türk Milleti adı-
na bağımsız mahkemelerce kullanılacağı öngörülmüştür. Bu madde uyarınca,
yapılacak yargılamanın kişiler yönünden gerçek bir güvence oluşturabilmesi
için aranacak nitelikler de 36. maddede belirtilerek “Herkes, meşrû vasıta ve
2 T.C. Anayasası B. Sporun geliştirilmesi ve tahkim
“Madde 59 – Devlet, her yaştaki Türk vatandaşlarının beden ve ruh sağlığını gerçekleştirecek
tedbirleri alır, sporun kitlelere yayılmasını teşvik eder.
Devlet başarılı sporcuyu korur. (17.3.2011 tarih ve 6214 sayılı Yasa ile ek fıkra) Spor federas-
yonlarının spor faaliyetlerinin yönetimine ve disiplinine ilişkin kararlarına karşı ancak zorunlu
tahkim yoluna başvurulabilir. Tahkim kurulu kararları kesin olup bu kararlara karşı hiçbir yargı
yoluna başvurulamaz.
3 6.1.2011 tarih ve E. 2010/61 K. 2011/7 sayılı Anayasa Mahkemesi kararı.
82 2 MART 2018, ANKARA