Page 164 - temel-haklar
P. 164
konusu gayretlerin temelinde, insan haklarının öneminden ivme
bulan, günümüz toplumunun demokratik talepleri ve beklentile-
ri ile şekillenen ve özgürlükçü bakış açısının korunması anlayışına
dayanan çağdaş yönetim anlayışı yatmaktadır.
56. Modern yönetim anlayışı, güçlü devletin karşısında bireylerden
müteşekkil toplumun gözetilmesi, koyu devletçi anlayışın aşılıp bire-
yin maddi manevi varlığının geliştirilmesi, birey merkezli toplumsal
bilincin oluşturulması, aşırı merkezi yetkilerle hantallaşan kamu yö-
netimi aygıtının hem siyasî hem de ekonomik açıdan bireyin üzerinde
yük olmaktan çıkartılması gibi günümüzde çok daha derin ve işlevsel
anlamları içeren “insan onuru” kavramına dayanan bir modeldir. Bu
modern yönetim anlayışı; (a) devlet organlarının ve kamu hizmeti ve-
ren kuruluşların katılımcılığı özendirmesi ile başlar, (b) kararlarının
tutarlılık, şeffaflık ve hesap verebilirliğinden geçer ve (c) kararlarla
uygulamaların âdil ve etkin olmasıyla sonuçlanır.
57. Dolayısı ile modern kamu yönetimi, politikalarını oluştururken
dayanak noktası olarak halkın refahını ve mutluluğunu artırmayı
hedeflemeli; politikaları stratejik planlara dayanmalı ve politi-
kaların oluşturulmasında katılımcılığa, öngörülebilirliğe ve saydamlı-
ğa dikkat etmelidir. Bu sayede, (i) kamu yönetimi vatandaşa yakınlaşır,
(ii) demokrasi güçlenir, (iii) yönetime farklı paydaşların görüş bildirip
katılımı sağlanarak, kararların içeriği zenginleşir, uygulanmasındaki
etkinliği artar ve (iv) kurumların meşruluğu pekişir.
58. Toplumsal hayatın günümüzde ulaştığı insan odaklı anlayış, bi-
rey ve birey gruplarının değişen ve gelişen kavrayışları, hayatı ve olay-
ları algılama yolları, bir biri ile çatışan menfaat ve duyarlılık alanları ve
beklentileri, sosyal olaylarda gözlemlenen sayıca ve çeşitlilikçe artış,
kamu idaresini, genelde kamu hizmetlerinin sunumunda, özellikle de
insan hakları uygulamaları noktasında, eskiden olduğundan daha faz-
la oranda duyarlılığa zorlamaktadır. Günümüz dinamik toplumsal ya-
pılarını yönetme iddiasındaki idarelerin hizmet anlayışı, bu değişime
ayak uydurmak mecburiyetindedir.
59. Diğer yandan, 20’nci yüzyılın ikinci yarısından itibaren dün-
yadaki teknolojik, toplumsal ve ekonomik gelişmelere paralel olarak,
devletlerin yönetim anlayışında da değişimler ortaya çıkmıştır. Karar
alma süreçlerinin, vatandaşların, sivil toplumun, medyanın ve diğer
KAMU DENETÇILIĞI KURUMU 159