Page 43 - kamufaaliyetraporu_2015.indd

ma yapmışlardır. Çalıştay aşamasında genel tespitler: Birleşmiş milletler Engelli Hakları Sözleşmesi
Mevcut sistemin genel olarak sığınmacıları kapsadığı Işığında türkiye’de zihinsel Engelli Bireylerin
ancak hizmetlere erişilebilirlik, hizmetlerin yeterliliği ve Hakları
uzmanlaşması konusunda problemlerin olduğu, yasal
mevzuatta eksiklik ve kopuklukların olduğu, mevzuatta- Türkiye’de Zihinsel Engelli Bireylerin Hakları İstanbul
ki problemler sığınmacıları istismara ve sömürüye açık Bilgi Üniversitesi ve Harvard Hukuk Fakültesi işbirliği ile
hale getirdiği, mevzuatın hak temelli uygulanmasında 10-11 Aralık 2015 tarihinde düzenlenen “Birleşmiş Mil-
problemlerin olduğu, bütçenin sınırlı olduğu, mevcut letler Engelli Hakları Sözleşmesi Işığında Türkiye’de Zi-
hizmetlerin sağlanmasında ulusal ve yerel koordinas- hinsel Engelli Bireylerin Hakları” konulu sempozyumda
yon eksikliğinin olduğu, her alanda veri eksikliğinin zihinsel engelli bireylerin hukuki ehliyeti, kanun önün-
olduğu, kaynakların adil, şeffaf ve katılımcı biçimde de eşitlik ve politik hayata katılım hakları, özellikle BM
kullanılmasında problemlerin olduğu, hizmetlerin bili- Sözleşmesinin 12 nci maddesinde kural olarak herke-
nirliğinin düşük olduğu gibi tespitlerde bulunulmuştur. sin hukuki ehliyete sahip olduğunun kabul edildiği ve
gereki hallerde destek mekanizmalarının oluşturulması
Atölye çalışması sonucunda ise; koruma statüsü ne de- gerektiği noktasında ve ayrıca ayrımcılık yasağı, zihinsel
mektir, sistem nasıl çalışır bu konuda tavsiyelerin alın- engelli bireylerin eğitim hakkı, zihinsel engelli bireylerin
dığı, Suriye krizine Türkiye’nin yanıt verebilmesi için bağımsız yaşama, topluma dâhil olma, sosyal koruma
fonların belirlenmesi gerektiği, BM’in tek başına işleri ve rehabilitasyon hakları çerçevesinde konunun uz-
yapamayacağı bu nedenle STK’ların da sürece angaje manları ve paydaşları tarafından tartışılmıştır.
olması gerektiği, çalışma sırasında alınan tavsiyelerin
raporlanarak farklı kurumlara gönderilmesi gerektiği, kamu denetçiliği kurumunun kurumsal kapasi-
koordinasyona ve finansmana ihtiyaç duyulduğu değer- tesinin Güçlendirilmesi Projesi Açılış toplantısı
lendirilmiştir.
İsveç Uluslararası Kalkınma ve İşbirliği Ajansı (SIDA) ta-
kurumumuz ile ruh Sağlığında İnsan Hakları rafından finanse edilen ve Birleşmiş Milletler Kalkınma
Girişimi (ruSİHAk) tarafından ortaklaşa Programı (UNDP) Türkiye Temsilciliği ile işbirliği içerisin-
Gerçekleştirilen toplantı de yürütülen Kamu Denetçiliği Kurumunun Kurumsal

BM Engelli Hakları Sözleşmesinin 12 nci maddesi ve uy- Kapasitesinin Güçlendirilmesi Projesi açılış toplantısı 4
gulama örneklerini tartışmak üzere Kurumumuz İstan- Mayıs 2015 tarihinde TBMM Tören Salonunda gerçek-
bul Bürosunda 8 Aralık 2015 tarihinde Ruh Sağlığında leştirilmiştir.
İnsan Hakları Girişimi (RUSİHAK) ile ortaklaşa, yurtdı- Kamu Başdenetçisi M. Nihat Ömeroğlu, TBMM Eski
şından gelen konunun uzmanları ile bir toplantı ger- Başkanı Cemil Çiçek, AB Delegasyonu Başkan Vekili Bela
çekleştirilmiş olup İrlanda, Bosna-Hersek, Arnavutluk, Szombati, UNDP Türkiye Mukim Temsilcisi Kamal Mal-
Kosova ve Sırbistan’dan konuklarla Kamu Denetçimiz hotra ve İsveç Büyükelçisi Lars Wahlund tarafından ger-
Sayın Serpil ÇAKIN ve ilgili uzmanlar bir araya gelmiştir.

Zihinsel engellilerin hukuki ehliyeti, BM Engelli Hakları
Sözleşmesinin 12 nci maddesi, BM Engelli Hakları Söz-
leşmesinin Komitesi, “yerine geçerek karar alma” ve
“destekleyici karar alma” başlıkları çerçevesinde ortaya
konmuş ve konunun uzmanlarınca söz konusu sözleş-
menin 12 nci maddesine göre hukuki ehliyetin hem hak
(right to have rights) hem de fiil (right ot act) ehliye-
tini kapsadığı açıklanarak zihinsel engelliler için mev-
cut sağlık modeli yaklaşımından hak temelli yaklaşıma
geçiş yaşandığı ve bu yeni paradigma değişiminde om-
budsmanlık kurumlarının önemli bir rol oynayabileceği
vurgulanmıştır.

2014 YILI FAALİYET RAPORU 43