Page 65 - KAMU DENETÇİLİĞİ KURUMU

Adalete erişim, “toplumun tüm kesimlerinin ihtiyaç duydukları adalete kolaylıkla ulaşabilmesi ve
haklarını etkili bir şekilde arayabilmesi için devletin gerekli tüm imkânları sağlaması ve bu
imkânların varlığını etkin bir şekilde tanıtması” olarak tanımlanmaktadır.

Adli makamlara başvuru, hukuki bilgiye ulaşma ya da dava açma süreçlerinde zaman darlığı ve
ekonomik kaygılar ya da genel olarak yoksulluk, eğitim ve gündelik hayata katılımda deneyimlenen
eşitsizlik, kişilerin adalete kolay erişimini olumsuz etkileyebilmektedir. Benzer şekilde bazı
dezavantajlı grupların da adalete erişim konusunda ek zorluklar yaşaması mümkündür. Buna göre
yaşlı, engelli, kadın ya da çocukların adalete erişim süreçlerinde daha çok engelle karşılaşmaları da
söz konusu olabilmektedir.

Kurulduğu günden bu yana etkin bir şikâyet mekanizması oluşturulması çalışmalarını
yapan Kurumumuz 2017 yılında da bu yönde bir çok yeniliğe imza atmak suretiyle “hak
arama hürriyeti” ve onunla bağlantılı hakların öznesi kabul edilecek kişilerin, bir hak öznesi olarak,
bu konumlarının “güçlendirilmesi” bağlamında adalete kolay erişimin tesisinde önemli görevler
yerine getirmektedir.

Kurumuzca oluşturulan şikâyet mekanizması ve şikâyet inceleme süreçlerinin özellikleri şu
şekilde sıralanabilir:

 İdarenin işlem ve eylemleri ile tutum ve davranışı sonucu hak ve özgürlükleri veya
menfaatleri ihlal edilen gerçek ve tüzel kişiler Kuruma başvuruda bulunabilmektedirler.
 Çocuk hakları, insan hakları ve toplumun genelini ilgilendiren konularda menfaat ihlali şartı
da aranmamaktadır.
 Kuruma başvuruda bulunabilmek için zorlaştırıcı hiçbir ek şart bulunmamaktadır. Bu
çerçevede, tüm bireyler yanında; şirketler, sivil toplum kuruluşları, dernekler, vakıflar,
sendikalar vb. tüzel kişiler başvuru hakkına sahiptir. Ayrıca, tabiiyet ve mütekabiliyet
(karşılıklılık) şartı aranmaksızın yabancı ülke vatandaşları da şikâyetlerini
iletebilmektedirler.
 Kuruma başvurmak için hiçbir ücret alınmamaktadır.
 Kuruma şikâyet başvurusunda bulunmak çok kolay ve çeşitlidir. Posta, elden, elektronik
posta,faks, elektronik başvuru ( e başvuru)mail, Valilik ve Kaymakamlıklar aracılığıyla ve
Kurumun İstanbul Bürosu aracılığıyla başvuruda bulunulmaktadır.
 Başvuru yapıldığında dava açma süresi de durmaktadır.
 İdâri yargının çalışma usulünden farklı olarak şikâyet konusuyla alakalı tanık
dinlenebilmektedir.
 Şikâyet konusunun özel uzmanlık gerektirmesi halinde bilirkişi tayini yapılabilmektedir.
 Başvurular 6 ay gibi kısa bir sürede sonuçlandırmaktadır.
 Şikâyet başvurusunun ve konunun niteliğine göre yerinde inceleme yapılabilmektedir.
 Kurum şikâyet konusuyla ilgili olarak ilgili idareden tüm bilgi ve belgeleri talep etme ve
Devlet sırrı da dâhil tüm belgeleri görme hakkına sahiptir.
 2017 yılında Kurum şikâyetçilerin şikâyetleri hakkında bilgi sahibi olmaları ve durumunu
takip edebilmeleri için Şikâyet Bilgilendirme Bürosu oluşturulmuştur. Bu sayede şikâyet
öncesi ve sonrası başvurucular bilgilendirilmektedir.
 Kurumumuzca verilen kararların etkin takibi amacıyla Araştırma, Takip ve Değerlendirme
Bürosu oluşturulmuştur. Bu şekilde verilen kararların etkin takibi yapılmaktadır.

54