Page 296 - kdk_yillik_rapor2018

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ KAMU DENETÇİLİĞİ KURUMU

naklandığını, oğlunun tüm devamsızlıklarının maçlarından kaynaklandığını ve bunlar
dışında okulunu hiç aksatmadığını, devamsızlık durumunun bu kadar önemli olacağını
bilselerdi bu konuda daha hassas ve tedbirli davranacaklarını belirterek; oğlunun spor
hayatının devamı, ulaşım güçlüğü yaşamadan ve güvenli bir şekilde başarılı bir eğitim
hayatını sürdürebilmesi için lise naklinin ikametlerine yakın Mustafa Kemal Anadolu
Lisesine yapılmasını talep etmiştir.
2018-2019 eğitim öğretim yılından itibaren ortaöğretime geçiş sisteminde yapılan deği-
şiklikle, adrese dayalı sınavsız yerleştirmenin esas olduğu yeni bir sisteme geçilmiştir.
Söz konusu sistem uyarınca belirlenen yerleştirme kriterleri kapsamında, adreslerine
yakın okullara yerleşemeyen öğrenciler tarafından Kurumumuza çok sayıda başvurular
olmuştur.
Başvurular kapsamında yapılan araştırmalarda, başvuranların liseye yerleştirilmesinde
yaşadıkları mağduriyetlerin, ekseriyetle kılavuz uygulamalarından kaynaklı olduğu
anlaşılmıştır. Yeni yerleştirme sistemine ilişkin standartların ve yerleştirme kriterlerinin
belirlendiği kılavuzların yayınlanma tarihlerine bakıldığında, öğrencilerin ve velilerin
eğitimleriyle ilgili gerekli tedbirleri alabilmesi ve planlamalarını yapabilmesi için yeterli
bir zaman bulunmadığı görülmüştür. İdarenin, bu kadar büyük bir sistem değişikliğine
ilişkin ölçütleri bu kadar geç yayınlamasının, hukuki güvenlik ve öngörülebilirlik ilke-
lerine aykırı olduğu değerlendirilmektedir. Bu anlamda, kapsamlı ve titiz bir çalışma
neticesinde, objektif ve bilimsel ilkeler kapsamında oluşturulan yerleştirme ölçütlerinin
de süreç içerisinde değişmeyecek şekilde öngörülmesi gerekir.
Liseye geçiş sistemi uygulamasında, bazı anadolu liselerine sınavla merkezi yerleştirme,
bazılarına ise sınavsız yerel yerleştirme yapılması öngörülmüştür. İsim olarak ve verilen
eğitim açısından aynı olan anadolu liselerinin bir kısmına sınavlı bir kısmına sınavsız
yerleştirme yapılması suretiyle, aynı kategorideki liselerin kamuoyundaki ifadeyle nite-
likli ve niteliksiz şeklinde farklılaştırılması, yeni liseye geçiş sisteminin amacına ve objek-
tif ilkelere uygun düşmemektedir. Adrese dayalı sınavsız yerleştirme sistemine geçildiği
hususu göz önünde bulundurulduğunda, halâ öğrencilerin %10’luk bir kısmının
sınavla yerleştirilmesinin sisteme zarar verecek bir oran olduğu değerlendirilmektedir.
Yeni sistemin amacına uygun bir şekilde, çocukların ikametine en yakın okula yerleşebil-
mesi için, bir bölgede mezun olan ortaokul öğrenci sayısı ile o bölgedeki lise kontenjanı
arasında dengeyi sağlayacak gerekli altyapı ve diğer çalışmaların yapılması gerekmektedir.
Bu anlamda, merkezi sınava dayalı olarak yapılan merkezi yerleştirme oranının düşürül-
mesi de sorunun çözümü ve sistemin amacı açısından daha yerinde olacaktır.
Kurumumuzca yapılan değerlendirmeler neticesinde;
Yeni liseye geçiş sisteminde öğrencilerin, sistemin amacına uygun bir şekilde ikametleri-
ne yakın bir liseye yerleşemediği, uygulama sürecinde birtakım mağduriyetler oluştuğu,
yeni sistemin birçok öğrenci açısından amacını gerçekleştirmede yetersiz kaldığı, idare-
nin yerleştirmede belirlemiş olduğu kriterlerin, objektif ve bilimsel ilkeler ile sistemin
amacına uygun olmadığı, hukuki güvenlik ve öngörülebilirlik ilkelerine, hakkaniyete ve
eğitimde fırsat eşitliğine aykırılık oluşturduğu tespit edilerek;

2018 YILLIK RAPOR 295