Page 213 - 2019 Yıllık Rapor web

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ KAMU DENETÇİLİĞİ KURUMU

8. BAŞVURULARA İLİŞKİN BİLGİ VE DEĞERLENDİRMELER

8.1. ADALET, MİLLİ SAVUNMA VE GÜVENLİK
Kurumumuza “adalet” alanında yapılan başvurular genellikle, cezaevlerinde tutuklu
veya hükümlü olarak bulunanların, cezaevi şartları, cezaevi yönetimi ve personelinin
tutum ve davranışları, cezaevi müdürlükleri tarafından verilen disiplin cezaları,
mahkûmların ailelerinin bulunduğu şehirdeki veya yakın bir şehirdeki cezaevine nakil
talepleri, açık veya kapalı görüşlerde yaşanılan sorunlara yönelik başvurular, sağlık
problemleri, şikâyetçilerin tarafı oldukları davaların bir an evvel sonuçlandırılması,
mahkemelerce verilen kararların yeniden gözden geçirilmesi ile yeniden yargılanmasının
sağlanması, mahkeme vekâlet ücretlerinin tahsil edilememesi, bilirkişilik taleplerinin
reddedilmesi, uzlaştırmacılık sınavına katılamama, avukatların birtakım sıkıntılar
yaşandığına dair başvuruları, noter işlemleri, icra işlemlerine yönelik başvurular vb.
konulardan oluşmaktadır.

Yine milli savunma, güvenlik ve kolluk faaliyetleri konusunda yapılan başvurular ise;
dış kaynaktan subay veya astsubay alımlarında atanma taleplerinin karşılanmasının
sağlanmasına yönelik başvurular, arşiv kayıtlarının silinmesi, sivil ve askeri personelin
özlük, terfi ve lojman haklarına yönelik başvurular, TSK’ya personel alımına ilişkin
başvurular, KHK kapsamında kapatılan askeri okullardaki öğrencilerin durumu,
TSK’ya girişte kişilerin güvenlik soruşturmalarının olumsuz sonuçlanmasından
dolayı atamalarının yapılmadığı yönündeki başvurular, askeri sosyal tesislere yönelik
başvurular, GBT kayıtlarının silinmesi, özel güvenlik kimlik kartlarının iptal edilmesi,
silah taşıma ruhsatının reddedilmesi ya da iptal işleminin geri alınması, haksız yere
kesilen trafik para cezalarının iptal edilmesi, güvenlik güçlerinin olumsuz davranışları
gibi konulardan oluşmaktadır.
8.1.1. Ceza ve İnfaz Kurumlarının Faaliyetleri

Tutuklu ve hükümlülerce yapılan başvuruların önemli bir kısmını, ailelerine yakın bir
ceza infaz kurumuna nakil talepleri oluşturmaktadır. Nakil taleplerinin reddedilmesi
durumunda öne sürülen temel gerekçe ise ceza infaz kurumlarında yaşanan kapasite
aşımı sorunudur. Nakil talepleri değerlendirilirken ilgili kişilerin aile ve özel hayatına
saygı hakkı ile diğer tutuklu ve hükümlülerin hakları arasında adil bir denge sağlanması
gerektiği değerlendirilmiştir.
Cezaların infazı ve güvenlik tedbirleriyle ulaşılmak istenen temel amaç, 5275 sayılı
Kanunun 3 üncü maddesinde, “…öncelikle genel ve özel önlemeyi sağlamak, bu maksatla
hükümlünün yeniden suç işlemesini engelleyici etkenleri güçlendirmek, toplumu suça
karşı korumak, hükümlünün; yeniden sosyalleşmesini teşvik etmek, üretken ve kanunlara,
nizamlara ve toplumsal kurallara saygılı, sorumluluk taşıyan bir yaşam biçimine uyumunu
kolaylaştırmak…” olarak ifade edilmiştir. Bu düzenleme doğrultusunda kanun koyucu,
bir taraftan suçun karşılığı olan cezanın uygulanmasıyla benzer fiilleri engellemeyi

212 2019 YILLIK RAPOR