Page 172 - calisma-ve-sosyal-guvenlik-1
P. 172
çalışma süreleri ile ülkemizdeki isteğe bağlı sigortaya prim ödenen sürelerin
çakışması halinde, isteğe bağlı sigortalılık süreleri iptal edilecek ve yurtdışı
süreleri talep halinde borçlandırılacaktır. Ancak, bu ülkelerdeki ev kadınlığı
süreleri ile ülkemizdeki isteğe bağlı sigortaya tabi sürelerin çakışması halin-
de ise isteğe bağlı sigorta geçerli kabul edilecek ve bu sürelerdeki yurtdışın-
da geçen ev kadınlığı süreleri borçlandırılmayacaktır.
Hükümlerine yer verilmiştir.
IV. ŞİKÂYET KONUSUNA İLİŞKİN UYGULAMALAR
22. “Yurt dışı borçlanmanın iptali” hakkında gerek Yargıtay
10. Hukuk Dairesi’nin gerekse Yargıtay 21. Hukuk Dairesi’nin çok sa-
yıda karar bulunmaktadır. Söz konusu Kararlar incelendiğinde daha
çok yurt dışında geçen çalışmaların borçlanılabilmesi için gerekli ko-
şulların karşılanıp karşılanmadığı hususunun araştırıldığı ve konuyla
ilgili alınan kararların ağırlıklı olarak vatandaşlık şartının karşılanma-
sı ile yurda kesin dönüş koşulunun gerçekleşip gerçekleşmediği konu-
ları üzerinde yoğunlaştığı görülmektedir.
23. Ayrıca, Yargıtay 21. Hukuk Dairesi’nin 14.06.2012 tarihli ve
E. 2011/15797 ve K. 2012/11379 numaralı kararında özetle; ‘Uyuş-
mazlık; davacının yurtdışında çalıştığı süreleri hangi sosyal güvenlik ku-
rumuna borçlanması gerektiği noktasında toplanmaktadır. Yurt dışındaki
vatandaşların sosyal güvenliklerinin sağlanması bakımından, ülkemizde
“yurt dışı hizmet borçlanması” olanağı vardır. Yurt dışındaki vatandaşla-
rın sosyal güvenliklerinin sağlanmasına yönelik ilk düzenleme, 1978 yı-
lında çıkarılan 2147 sayılı “Yurt Dışında Çalışan Türk Vatandaşlarının
Yurt Dışında Geçen Çalışma Sürelerinin Sosyal Güvenlikleri Bakımından
Değerlendirilmesi Hakkında Kanun” dur. Bu Kanuna göre, ikili veya çok
taraflı sosyal güvenlik sözleşmesi yapılmış olup olmadığına bakılmaksı-
zın, yabancı ülkelerde çalışmış ve çalışmakta olan Türk vatandaşlarına,
yurt dışında geçen hizmetlerinin tamamını borçlanma imkanı tanınmıştır.
Ancak uygulamada ortaya çıkan sorunlara yeteri kadar çözüm getirmedi-
ği için 2147 Sayılı Kanun’un yerine, halen yürürlükte bulunan ve önceki
kanundan yararlananların kazanılmış haklarını saklı tutan 3201 sayılı
“Yurt Dışında Bulunan Türk Vatandaşlarının Yurt Dışında Geçen Süre-
lerinin Sosyal Güvenlikleri Bakımından Değerlendirilmesi Hakkında Ka-
nun” çıkarılmıştır. 3201 Sayılı Kanun’un 3.maddesinde yurtdışı borçlanma
KAMU DENETÇILIĞI KURUMU 171