Page 123 - calisma-ve-sosyal-guvenlik-2

için çölyak hastalarına rapor şartı getirilmesi, hastaların rapor alsın ya
da almasın çölyaklı oldukları gerçeğini değiştirmemektedir. Bu gerçek,
hastaların rapor şartına bakılmaksızın glütensiz ürün tüketilmeleri-
nin tıbbi açıdan bir zorunluluk olduğu sonucunu da ortadan kaldırma-
maktadır.
Şikâyet konusu, yukarıda belirtilen uluslararası mevzuat hüküm-
leri ve Hacettepe Üniversitesi Gastroentroloji Bilim Dalının görüşü
çerçevesinde değerlendirildiğinde; 14/3/2013 ile 17/9/2013 tarihleri
arasındaki raporsuz geçirilen döneme ilişkin çölyak bedellerinin; bi-
reyin yasam ve sosyal güvenlik hakları dikkate alınarak bu doğrultuda
yapılacak bir düzenleme ile birey lehine değiştirilmesi önem arzetmek-
tedir. Bu nedenle en azından uzman hekime veya sağlık kurulu heyeti-
ne, hastalığın kalıcı ve sürekli olup olmadığı yönünde görüş sorularak
düzenlenecek raporla sorununun aşılabileceği, şikâyetçiye söz konusu
bedellerin, İdarece yapılacak mevzuat değişikliğinden sonra SUT’ta
belirtilen tutarlar üzerinden ödenmesinin, hakkaniyetin gereği oldu-
ğu sonuç ve kanaatine varılmıştır
E. İnsan Hakları Yönünden Değerlendirme

33. Yaşam hakkı (sağlık hakkı dahil); bireyin vazgeçemeyeceği, er-
teleyemeyeceği ve yaşamını sürdürmesi için olmazsa olmaz niteliğe sa-
hip en temel insan haklarından biridir. Anayasanın “Sağlık Hizmetleri
ve Çevrenin Korunması” başlıklı 56 ncı maddesinde; herkesin, sağlıklı ve
dengeli bir çevrede yaşama hakkına sahip olduğuna ve devletin, herkesin
hayatını, beden ve ruh sağlığı içinde sürdürmesini sağlamakla yükümlülü­
ğüne vurgu yapılmıştır.
34. Birleşmiş Milletler Genel Kurulu’nun 10 Aralık 1948 tarih ve
217 A(III) sayılı Kararıyla ilan edilen İnsan Hakları Evrensel Beyanna-
mesinin 3 üncü maddesinde; yaşamak, özgürlük ve kişi güvenliğinin her­
kesin hakkı olduğu ifade edilmiş, 22 nci maddesinde; herkesin, toplumun
bir üyesi olarak, sosyal güvenliğe hakkı vardır. Ulusal çabalarla ve ulus­
lararası işbirliği yoluyla ve her devletin örgütlenmesine ve kaynaklarına
göre, herkes onur ve kişiliğinin serbestçe gelişim için gerekli olan ekonomik,
sosyal ve kültürel haklarının gerçekleştirilmesi hakkına sahiptir denilerek
devletlerin kaynaklarının yeterliliği ölçüsünde sosyal güvenlik hakkının
evrensel bir insan hakkı olduğuna vurgu yapılmış, 25 nci maddesinde ise;

122 KAMU DENETÇILIĞI KURUMU