Page 36 - calisma-ve-sosyal-guvenlik-3

İş kazası veya meslek hastalığı sonucunda çalışma gücünün bir
kısmını ya da tamamını kaybeden kişilerin diğer kişilere oranla daha
fazla sosyal güvenliğe, bakıma ve korunmaya ihtiyaçları olduğu açık
bulunmakla birlikte bu ihtiyaçlar giderilmeye çalışılırken, Anayasanın
4709 sayılı Yasa ile değişik 65. maddesinde yer alan “Devlet sosyal ve
ekonomik alanlarda Anayasa ile belirlenen görevlerini, bu görevlerin
amaçlarına uygun öncelikleri gözeterek malî kaynaklarının yeterliliği
ölçüsünde yerine getirir” kuralı da gözetilerek gerekli düzenlemelerin
yapılması zorunludur.
Sosyal Sigortalar Kanunu bir bütün olarak ele alındığında, iş kaza-
larıyla meslek hastalıkları sigortası ile malullük, yaşlılık ve ölüm sigor-
taları için kısmen sigortalıdan, kısmen de işverenden ayrı ayrı prim
tahsil edilmesinin Kurumca sağlanan hizmetlerle aktueryal dengenin
birlikte korunması gereğinin sonucu olduğu ortaya çıkmaktadır. Bu
bağlamda, iş kazası ve meslek hastalıkları sigortası için tespit edilmiş
bulunan prim oranlarının, Sosyal Sigortalar Kanununun itiraz konu-
su olan 92. maddesindeki esaslar gözönüne alınarak belirlendiği an-
laşılmaktadır. İş kazalarıyla meslek hastalıkları sigortasının malullük,
yaşlılık ve ölüm sigortası ile birleşmesi halinde her iki sigorta türüne
ait aylık ve gelirlerin tam olarak ödenmesi öngörülseydi, Kurumun
aktueryal dengesini sağlamak amacıyla gerek sigortalılardan, gerekse
işverenlerden tahsil edilen prim oranlarının artırılması gerekecekti.

Öte yandan, Anayasa’nın 4709 sayılı Yasa ile değişik 65. maddesine
göre, Devlet, Anayasa ile belirlenen görevlerini malî kaynaklarının ye-
terliliği ölçüsünde yerine getirirken, bu görevlerin amaçlarına uygun
öncelikleri de gözetmekle yükümlü kılınmıştır. Bu öncelikler Anaya-
sa’nın kimi hükümlerinde açıkça öngörülmüştür. Anayasa’nın “Sosyal
güvenlik bakımından özel olarak korunması gerekenler” başlıklı 61.
maddesi, bu önceliklerden birini düzenlemektedir. İtiraz konusu ku-
ral, 506 sayılı Yasa’nın bütünlüğü içinde değerlendirildiğinde, Anaya-
sa’nın 61. maddesinde öngörülen özel korumanın da yeterince gözetil-
diği anlaşılmaktadır.
Bir kere, malüllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları ile iş kazalarıyla mes-
lek hastalıkları sigortasından hak kazanılan aylık ve gelirler birleşti-
ğinde, sigortalıya bu aylık ve gelirlerin tamamı ödenmese de birinin
tamamının ve diğerinin de yarısının ödenecek olması, yalnızca yaşlılık

KAMU DENETÇILIĞI KURUMU 35