Page 126 - cumhurbaskanligi-sisteminde-idarenin-denetimi-calistay-raporu-ombudsmanlik

CUMHURBAŞKANLIĞI SİSTEMİNDE İDARENİN DENETİMİ

III. Olağanüstü yönetim usulleri MADDE 12- 2709 sayılı Kanunun 119 uncu maddesi başlı-
ğıyla birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve kenar başlıkları
A. Olağanüstü haller metinden çıkarılmıştır.
1. Tabiî afet ve ağır ekonomik bunalım sebebiyle ola- “III. Olağanüstü hal yönetimi
ğanüstü hal ilânı
MADDE 119- Cumhurbaşkanı; savaş, savaşı gerektirecek bir
MADDE 119. – Tabiî afet, tehlikeli salgın hastalıklar veya ağır durumun başgöstermesi, seferberlik, ayaklanma, vatan veya
ekonomik bunalım hallerinde, Cumhurbaşkanı başkanlığında Cumhuriyete karşı kuvvetli ve eylemli bir kalkışma, ülkenin
toplanan Bakanlar Kurulu, yurdun bir veya birden fazla bölge- ve milletin bölünmezliğini içten veya dıştan tehlikeye düşü-
sinde veya bütününde süresi altı ayı geçmemek üzere olağa- ren şiddet hareketlerinin yaygınlaşması, anayasal düzeni veya
nüstü hal ilân edebilir. temel hak ve hürriyetleri ortadan kaldırmaya yönelik yaygın
şiddet hareketlerinin ortaya çıkması, şiddet olayları nedeniyle
kamu düzeninin ciddî şekilde bozulması, tabiî afet veya tehli-
keli salgın hastalık ya da ağır ekonomik bunalımın ortaya çık-
ması hallerinde yurdun tamamında veya bir bölgesinde, süresi
altı ayı geçmemek üzere olağanüstü hal ilan edebilir.

Olağanüstü hal ilanı kararı, verildiği gün Resmî Gazetede ya-
yımlanır ve aynı gün Türkiye Büyük Millet Meclisinin onayına
sunulur.
Türkiye Büyük Millet Meclisi tatilde ise derhal toplantıya çağı-
rılır; Meclis gerekli gördüğü takdirde olağanüstü halin süresini
kısaltabilir, uzatabilir veya olağanüstü hali kaldırabilir.

Cumhurbaşkanının talebiyle Türkiye Büyük Millet Meclisi her
defasında dört ayı geçmemek üzere süreyi uzatabilir. Savaş
hallerinde bu dört aylık süre aranmaz.
Olağanüstü hallerde vatandaşlar için getirilecek para, mal ve
çalışma yükümlülükleri ile 15 inci maddedeki ilkeler doğrul-
tusunda temel hak ve hürriyetlerin nasıl sınırlanacağı veya ge-
çici olarak durdurulacağı, hangi hükümlerin uygulanacağı ve
işlemlerin nasıl yürütüleceği kanunla düzenlenir.
Olağanüstü hallerde Cumhurbaşkanı, olağanüstü halin ge-
rekli kıldığı konularda, 104 üncü maddenin onyedinci fıkrası-
nın ikinci cümlesinde belirtilen sınırlamalara tabi olmaksızın
Cumhurbaşkanlığı kararnamesi çıkarabilir. Kanun hükmün-
deki bu kararnameler Resmî Gazetede yayımlanır, aynı gün
Meclis onayına sunulur.
Savaş ve mücbir sebeplerle Türkiye Büyük Millet Meclisinin
toplanamaması hâli hariç olmak üzere; olağanüstü hal sıra-
sında çıkarılan Cumhurbaşkanlığı kararnameleri üç ay içinde
Türkiye Büyük Millet Meclisinde görüşülür ve karara bağlanır.
Aksi halde olağanüstü hallerde çıkarılan Cumhurbaşkanlığı
kararnamesi kendiliğinden yürürlükten kalkar.”

124 2017 ÇALIŞTAY RAPORU