Page 127 - cumhurbaskanligi-sisteminde-idarenin-denetimi-calistay-raporu-ombudsmanlik
P. 127
CUMHURBAŞKANLIĞI SİSTEMİNDE İDARENİN DENETİMİ
E. Mahkemelerin kuruluşu MADDE 13- 2709 sayılı Kanunun 142 nci maddesine aşağı-
daki fıkra eklenmiştir.
MADDE 142. – Mahkemelerin kuruluşu, görev ve yetkileri,
işleyişi ve yargılama usulleri kanunla düzenlenir. “Disiplin mahkemeleri dışında askerî mahkemeler kurulamaz.
Ancak savaş halinde, asker kişilerin görevleriyle ilgili olarak
işledikleri suçlara ait davalara bakmakla görevli askerî mahke-
meler kurulabilir.”
III. Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulu MADDE 14- 2709 sayılı Kanunun 159 uncu maddesinin baş-
lığı ile birinci ve dokuzuncu fıkralarında yer alan “Yüksek” iba-
MADDE 159. – Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulu, mah- releri madde metninden çıkarılmış; iki, üç, dört ve beşinci fık-
kemelerin bağımsızlığı ve hâkimlik teminatı esaslarına göre raları aşağıdaki şekilde değiştirilmiş; altıncı fıkrasında yer alan
kurulur ve görev yapar. “asıl” ibaresi madde metninden çıkarılmış; dokuzuncu fıkra-
sında yer alan “kanun, tüzük, yönetmeliklere ve genelgelere”
Kurulun Başkanı, Adalet Bakanıdır. Adalet Bakanlığı Müste- ibaresi “kanun ve diğer mevzuata” şeklinde değiştirilmiştir.
şarı Kurulun tabiî üyesidir. Kurulun üç asıl ve üç yedek üyesi
Yargıtay Genel Kurulunun, iki asıl ve iki yedek üyesi Danıştay “Hâkimler ve Savcılar Kurulu onüç üyeden oluşur; iki daire
Genel Kurulunun kendi üyeleri arasından, her üyelik için gös- halinde çalışır.
terecekleri üçer aday içinden Cumhurbaşkanınca, dört yıl için
seçilir. Süresi biten üyeler yeniden seçilebilirler. Kurul, seçimle Kurulun Başkanı Adalet Bakanıdır. Adalet Bakanlığı Müsteşa-
gelen asıl üyeleri arasından bir başkanvekili seçer. rı Kurulun tabiî üyesidir. Kurulun, üç üyesi birinci sınıf olup,
birinci sınıfa ayrılmayı gerektiren nitelikleri yitirmemiş adlî
Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulu; adlî ve idarî yargı hâkim yargı hâkim ve savcıları arasından, bir üyesi birinci sınıf olup,
ve savcılarını mesleğe kabul etme, atama ve nakletme, geçici birinci sınıfa ayrılmayı gerektiren nitelikleri yitirmemiş idarî
yetki verme, yükselme ve birinci sınıfa ayırma, kadro dağıtma, yargı hâkim ve savcıları arasından Cumhurbaşkanınca; üç
meslekte kalmaları uygun görülmeyenler hakkında karar ver- üyesi Yargıtay üyeleri, bir üyesi Danıştay üyeleri, üç üyesi nite-
me, disiplin cezası verme, görevden uzaklaştırma işlemlerini likleri kanunda belirtilen yükseköğretim kurumlarının hukuk
yapar.Adalet Bakanlığının, bir mahkemenin veya bir hâkimin dallarında görev yapan öğretim üyeleri ile avukatlar arasın-
veya savcının kadrosunun kaldırılması veya bir mahkemenin dan Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından seçilir. Öğretim
yargı çevresinin değiştirilmesi konusundaki tekliflerini karara üyeleri ile avukatlar arasından seçilen üyelerden, en az birinin
bağlar. Ayrıca Anayasa ve kanunlarla verilen diğer görevleri öğretim üyesi ve en az birinin de avukat olması zorunludur.
yerine getirir. Kurulun Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından seçilecek
üyeliklerine ilişkin başvurular, Meclis Başkanlığına yapılır.
Başkanlık, başvuruları Anayasa ve Adalet Komisyonları Üye-
lerinden Kurulu Karma Komisyona gönderir. Komisyon her
bir üyelik için üç adayı, üye tamsayısının üçte iki çoğunluğuyla
belirler. Birinci oylamada aday belirleme işleminin sonuçlan-
dırılamaması halinde ikinci oylamada üye tamsayısının beşte
üç çoğunluğu aranır. Bu oylamada da aday belirlenemediği
takdirde, her bir üyelik için en çok oyu alan iki aday arasında
ad çekme usulü ile aday belirleme işlemi tamamlanır. Türkiye
Büyük Millet Meclisi, Komisyon tarafından belirlenen adaylar
arasından, her bir üye için ayrı ayrı gizli oyla seçim yapar. Bi-
rinci oylamada üye tamsayısının üçte iki çoğunluğu; bu oyla-
mada seçimin sonuçlandırılamaması halinde, ikinci oylamada
üye tamsayısının beşte üç çoğunluğu aranır. İkinci oylamada
da üye seçilemediği takdirde en çok oyu alan iki aday arasında
ad çekme usulü ile üye seçimi tamamlanır.
ÇALIŞTAY RAPORU 2017 125