Page 10 - geri itme ozel raporu son

– 2020 yılında tüm Dünya’yı etkisi altına alan koronavirüs salgınına karşı “Türkiye’nin Koronavi-
rüs Hastalığı ile Mücadelesi Konulu Özel Rapor”,

– Ermenistan Silahlı Kuvvetlerinin 27 Eylül-10 Kasım 2020 tarihlerinde gerçekleştirdiği saldırılar
sonucu ortaya çıkan ve pek çok masum sivilin zarar gördüğü insan hakları ihlallerine dikkat
çeken “Azerbaycan-Ermenistan Savaşı’nda Ermenistan Silahlı Kuvvetleri tarafından Gerçekleşti-
rilen İnsan Hakları İhlallerine İlişkin Rapor”,

Kurumun hazırladığı özel raporlardan yalnızca birkaçıdır.

Toplumun genelini ilgilendiren bu konular dışında son yıllarda Kamu Denetçiliği Kurumu; ne yazık
ki sayıları giderek artan şekilde, Ege Denizi’ndeki geri itme mağdurlarının başvurularıyla karşı karşıya
kalmaktadır.

Üstelik, dünyada son yıllarda çeşitli bölgelerde giderek artan istikrarsızlık, silahlı çatışma, iç karışıklık,
baskı ve zulümden kaçarak insan onuruna uygun bir şekilde yaşamak için yer değiştirmek zorunda
kalan sığınmacı ve göçmenler, kara veya deniz yollarıyla, başta komşu ülke Yunanistan olmak üzere
diğer Avrupa ülkelerine geçmek istediğinden, ülkemize gelmektedirler.

Bu göç hareketleri sırasında özellikle Ege Denizi’nde can salı adı verilen ve ulaşıma uygun olmayan
botları Türkiye kara sularına geri itilen, Yunanistan sınırlarında saatlerce yağmur altında bekletilen
veya telefon, para ve cüzdanlarına el konarak darp edilen göçmen ve mültecilerin durumlarına
tanıklık etmek, hiç şüphesiz vicdanları yaralamaktadır.

Mülteci ve göçmenlerin müteaddit defa Avrupa Birliği Üye Ülkelerinin Dış Sınırlarının Yönetimi için
Operasyonel İşbirliği Ajansına (Frontex) başvurmasına karşılık göçmenlerle yapılan görüşmelerin
sansürlendiği, Frontex raporlarında ise “geri itme” yerine “gönderme” ifadesinin tercih edildiği bilin-
mektedir.

Yine Yunan kara suları ve uluslararası sularda gerçekleştirilen kanunsuz geri itmelere, Yunan Sahil
Güvenlik Güçlerinin yanında, bir Avrupa Birliği Kurumu olarak Birlik hukukuna uygun hareket etmek
zorunda olan Frontex’in de dahil olduğunu görmek şaşkınlık yaratmıştır.

Avrupa Birliği’nin dış sınırlarının korunmasından sorumlu olan ve zor bir görevi yerine getiren bir
kurumun, temel insan haklarıyla ilgili uyması gereken bir politikasının olması beklenmektedir.

Elleri plastik kelepçeyle bağlanarak denize atılan, yüzme bilmediklerini söylemelerine rağmen can
yeleği olmaksızın denize girmeye zorlanan, kıyafetleri çıkarılarak denize itilen ve donarak ölmeye
terk edilen, lastik bota bindirilerek motoru ve kürekleri alınmış şekilde Türkiye kara sularına yakın bir

8