Page 362 - geri itme ozel raporu son
P. 362
“Pushback” of Human Rights / Ege Denizi’ndeki Geri İtmeler ve Boğulan İnsan Hakları Özel Raporu
haklarında bir karar verilmeden polis karakoluna benzeyen kapalı bir alanda tutulduğu, yakalananla-
rın değerli eşyalarına el konulduğu, bir zaman sonra zorla bir araca bindirilerek sınırdaki Meriç Neh-
ri’nin yakınına götürüldüğü ve zorla botlara bindirildiği, ayrıca görüşmelerde bir grubun, bir gece
boyunca yemek verilmeden servis tipli bir araçta bekletildiklerini, Yunan polisi ve yüzü kapalı silahlı
gruplar tarafından dövülerek botlara zorla bindirildiklerini ve kötü muameleye uğradıklarını belirttik-
leri, botlara bindirilen kişilerin Meriç Nehri üzerindeki bir tepeciğe bırakıldığı ve kendi imkanları ile
Türkiye sınırındaki karaya ulaştığı, benzer iddiaların, Türkiye’den kaçarak Yunanistan’a ulaşan ve sığın-
ma talep etmek isteyen üç Türkiye vatandaşı tarafından da doğrulandığı, Komitenin farklı zamanlarda
gerçekleşen bu olayların tutarlı olduğunu ve geri itme vakalarının sığınmacıların kayıtları alınmadan,
sığınma prosedürlerine erişimlerine izin verilmeden, yargı yoluna başvuruları engellenerek ve kötü
muamele uygulayarak silahlı gruplar tarafından de facto gerçekleştiğini tespit ettiği, bu uygulamaların
geri göndermeme ilkesini ihlal ettiği, Komitenin Yunanistan yetkililerinin bu durumu araştırmalarını ve
önlem almalarını tavsiye ettiği belirtilmiştir. 156
Sınır Şiddetini İzleme Ağı tarafından yayınlanmış olan “Geri İtmelerin Kara Kitabı” ise geri itmelere ilişkin
çok sayıda kanıtı bir araya getirerek eylemlerin sistemli bir hale geldiğini ayrıntılı bir şekilde analiz
eden 12.000 kişiden fazla kişinin maruz kaldığı şiddeti belgeleyen 1.500 sayfayı barındırmaktadır. 157
1. Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Kurulu sözcüsü tarafından 12/06/2020
tarihinde yapılmış olan “BMMYK, Yunanistan’ı Türkiye ile deniz ve kara sınırlarındaki
geri itmeleri soruşturmaya çağırıyor.” başlıklı basın toplantısında özetle; 158
BM Mülteci Ajansı BMMYK’nın Yunanistan’ı, Yunan makamlarının ülkenin deniz ve kara sınırlarında yaptığı
çok sayıda geri itme, muhtemelen göçmenleri ve sığınmacıları Yunan topraklarına veya kara sularına ulaş-
tıktan sonra Türkiye’ye geri göndermelerine ilişkin çok sayıda raporu incelemeye çağırdığı,
BMMYK’nın endişelerini sürekli olarak Yunan hükümetine yönelttiği ve medyada yer alan ve birçoğu sivil
toplum kuruluşları ve doğrudan tanıklıklar tarafından doğrulanan bir dizi iddia edilen olay hakkında acil
soruşturma çağrısında bulunduğu, bu tür iddiaların Mart ayından bu yana arttığı, Mart ayının başından
bu yana karadan ve denizden yaklaşık 3.000 sığınmacının Yunanistan’a geldiği, özellikle denizde bildirilen
geri itme sayısının arttığı,
Mevcut iddiaların Yunanistan’ın uluslararası yükümlülüklerine aykırı olduğu ve insanları ciddi tehlikeye ma-
ruz bırakabileceği, sığınma hakkının esas olduğu, çatışma ve zulümden kaçmak zorunda kalan insanların
güvenlik ve korumadan mahrum bırakılmaması gerektiği belirtilmiştir.
156 CPT/Inf (2019) 4, 19/02/2019, https://rm.coe.int/1680930c9a, Erişim Tarihi: 27/01/2022.
157 Sınır Şiddetini İzleme Ağı tarafından yayınlanmış olan “Geri İtmelerin Kara Kitabı” için bkz. https://www.borderviolence.eu/launch-e-
vent-the-black-book-of-pushbacks/, Erişim Tarihi: 27/01/2022.
158 BMMYK sözcüsü Babar Baloch tarafından yapılan açıklama; https://www.unhcr.org/news/briefing/2020/6/5ee33a6f4/unhcr-calls-g-
reece-investigate-pushbacks-sea-land-borders-turkey.html, Erişim Tarihi: 27/01/2022.
360