Page 367 - geri itme ozel raporu son

“Pushback” of Human Rights / Ege Denizi’ndeki Geri İtmeler ve Boğulan İnsan Hakları Özel Raporu

7. Avrupa Konseyi İnsan Hakları Komiseri tarafından 19/06/2021 tarihinde yapılmış
olan “Mültecilere yönelik geri itmeler ve sınır şiddeti sona ermeli” başlıklı açıklamada
özetle; 164

Avrupa da dahil olmak üzere koruma için başvurdukları birçok devletin mültecilere kasıtlı olarak ek zorluk-
lar yaşattığı, insanlık dışı olan bu durumun durdurulması gerektiği, hükümetlerin işe mülteci haklarının en
bariz ihlalleriyle mücadele etmekle başlaması gerektiği, geri itmelerin de bu örneklerden biri olduğu, geri
itmenin Avrupa’da giderek daha şiddetli bir şekilde uygulanmaya başlandığı ve giderek daha normal hale
geldiği, yasadışı geri itme uygulamasının sığınma talebinde bulunabilecek kişileri bu fırsattan mahrum bı-
rakmakla kalmadığı, aynı zamanda mültecileri koruyan uluslararası insan hakları hukukunun temelini de
yiyip bitirdiği, çoğu zaman geri itmelerin Avrupa hükümetleri tarafından “Avrupa sınırlarını korumak” için
ortak bir çıkara başvurarak meşrulaştırıldığı, güvenilir kanıtlar ortaya çıktığında diğer hükümetlerin ses-
siz kaldığı, daha da kötüsü, bazı hükümet yetkililerinin diğer ülke yetkilileri tarafından kullanılan ağır sınır
kontrol önlemlerine göz yumduğu ve hatta övdüğü, Avrupa hükümetlerinin yalnızca geri itilen insanların
insan haklarını ve onurunu ihlal etmekle kalmayıp, aynı zamanda Avrupa’nın üzerine inşa edildiği değer
ve ilkeleri de baltalayan eylemleri meşrulaştırdığı, geri göndermelerin ve sınır şiddetinin sadece mülteci ve
göçmenlerin haklarını değil, aynı zamanda Avrupa devletlerinin vatandaşlarının haklarını da tehdit ettiği,
ayrıca polis veya diğer kolluk kuvvetleri tarafından yapılan yasa dışı ve şiddet içeren eylemlere ceza ya da
yaptırım uygulanmamasının, hesap verebilirlik ve tüm vatandaşların korunması konusunda endişe oluş-
turduğu, yasadışı polis eylemlerinin cezasız kalmasının devlet kurumlarına olan güveni sarsacağı, mülteci-
lerin insan haklarını ve onurunu korumanın bir seçenek değil, tüm üye devletlerin yerine getirmesi gereken
ahlaki ve yasal bir yükümlülük olduğu belirtilmiştir.

8. Avrupa Konseyi İnsan Hakları Komiseri Dunja Mijatovic’in 3 Mayıs 2021 tarihinde
3 Yunan Bakana gönderdiği mektup; 165

Sayın Bakanlar,

Mültecilerin, sığınmacıların ve göçmenlerin insan hakları, Avrupa Konseyi İnsan Hakları Komiseri ola-
rak görevlerimin temelinde yer almaktadır. Haziran 2018 ve Ekim 2019’da Yunanistan’a yaptığım ziya-
retler bağlamında, Yunanistan’ın bir varış ülkesi olarak karşılaştığı zorluklar hakkında görüşme fırsatım
oldu. Yunanistan’ın topraklarına gelen sığınmacı ve göçmenleri kabul etme çabalarını takdir ederken,
ciddi endişelere yol açan bazı hususları da tespit ettiğimi belirtmek isterim. Bu mektupla, özellikle
geri itme iddiaları ve aynı zamanda mültecilerin, sığınmacıların ve göçmenlerin haklarını korumak
için çalışan sivil toplum kuruluşlarının durumu ve Ege adalarındaki kabul koşullarıyla ilgili olarak bu
endişelerden bazıları hakkındaki diyaloğumuzu sürdürmek istiyorum.

164 Avrupa Konseyi İnsan Hakları Komiseri tarafından yapılan açıklama, https://www.coe.int/en/web/commissioner/-/pushba-
cks-and-border-violence-against-refugees-must-end, Erişim Tarihi: 27/01/2022.
165 https://rm.coe.int/letter-to-mr-michalis-chrysochoidis-minister-for-citizens-protection-o/1680a256ad, Erişim Tarihi: 24/01/2022.

365