Page 249 - 6. yılında ombudsmanlık web

Her kamu kurumu için önerdiğim arabulucu statüsünde görev yapacak “yerinden
yönetim ombudsmanında” deneyimli, kamuda bürokratik, idari, hukuki tecrübe ve bi-
rikimi olanlar ya da avukatlardan, sorunları somut olarak görüp pratik çözüm üretme
kapasitesi olan, sözleşmeli statüde görevliler istihdam edilebileceği gibi, ülke çapın-
da tüm kamu kurum ve kuruluşlarında 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu kapsamın-
da avukatlık hizmetleri sınıfında istihdam edilen 5000 civarında kamu avukatlarından
da bir ön eğitim verilerek yararlanmak mümkündür. Ayrıca yasal düzenlemelerle kamu
avukatlarından sadece sorunlar ortaya çıkıp dava sürecine geldiğinde değil, işlem
ve hizmetlerin tesis aşamasında da, uyulması zorunlu olmasa da alınması zorunlu
hukuki mütalaa, danışmanlık ve rehberlik kapsamında yararlanabilmenin yolunun
açılması, idarenin yanlış ve eksikliklerinin dolayısıyla vatandaşların zarar ve mağdu-
riyetlerinin azalmasında çok önemli rol oynayacaktır. Burada değindiğim “rehberlik”,
“danışmanlık” işlevi şu an görev başında olan Kamu Denetçiliği Kurumu için de önce-
likle ve özellikle düşünülmelidir.

Ülkemizde Kamu Denetçiliği Kurumu’na yapılan şikayetlerin geçen yıl 17.000’ne çık-
ması takdire şayan bir başarı olmakla birlikte, bardağın yarısından fazlasının boş oldu-
ğunu, bunun aslında olması gerekenin çok altında olduğunun da altını çizmek istiyo-
rum. Kamu Denetçiliği Kurumu’na yapılan başvuru sayısının Türkiye’de 17.000 civarında
olduğu dönemde, Ombudsmanlara yapılan başvuru 17 milyon nüfuslu Hollanda’da
30.000, 65 milyon nüfusu olan Fransa’da 93.000 civarında olduğunu da hatırlatmak
isterim. Dolayısıyla Kurumun etkinliğinin artması, tavsiye niteliğinde olan kararlarına
uyma oranının %65’lerden daha yüksek oranlara çıkarılması için neler yapılması gerek-
tiği üzerinde düşünmek, analiz yapmak ve önerilerde bulunmak gerekiyor.

Binaenaleyh, Kamu Denetçiliği Kurumu’nun etkinliği öncelikle Kurum’un kamu-
oyunda işlevinin, bilinirliği ve tanınırlığının artmasıyla başlayacaktır. Sadece toplu-
mun genelinde değil üniversite öğrencileri arasında bile CİMER ile karşılaştırıldığında
Kurum’un bilinirliği ve işlevselliği çok sınırlıdır. Üniversitelerimizde Kamu Denetçiliği
Kurumu topluluklar kuruluyor olması kamuoyunda tanınması açısından çok isabetli
olmakla birlikte basında, sosyal medyada, ilköğretim ve liselerde, belediyelerin ve
sivil toplum kuruluşlarının etkinliklerinde daha fazla yer alıp, idarenin haksızlık ve ha-
taları karşısında vatandaşın haklarını yargısal süreçlere oranla daha kolay, basit, hızlı
ve “ücretsiz” olarak koruyan ve savunan “halkın avukatı” boyutu bilinir kılınmalıdır.

6328 sayılı Kamu Denetçiliği Kurumu Kanunu’nda bulunan, Kuruma yapılacak şi-
kayetleri zorlaştıran, en azından yavaşlatan, başvuru öncesi başta 2577 sayılı İdari
Yargılama usulü Kanunu ve diğer özel kanunlarda yer alan “idari başvuru yollarının
tüketilmesi” şartına ilişkin hüküm muhakkak kaldırılmalıdır. Bunun yerine 6328 sayılı

14 ŞUB A T 2019 247