Page 118 - KDK
P. 118
“Ombudsmanlıklar Hakkında Karşılaştırmalı Bir İnceleme: Türkiye Kamu Denetçiliği Kurumu İçin Eylem Önerileri ve Ombudsmanlık
ile Kamu İdarelerine Yönelik Rehber İlkeler” adlı bu rapor “İdari Yargının Etkinliğinin Artırılması ve Danıştayın Kurumsal
Kapasitesinin Güçlendirilmesi” AB-AK Ortak Projesi çerçevesinde hazırlanmıştır.
Bu rapor; Türkiye Kamu Denetçiliği Kurumu, sivil toplum kuruluşları, kamu idarelerinin yetkilileri ve yargı mensuplarıyla
gerçekleştirilen bir dizi istişare toplantısı (Aralık 2020 ve Mayıs 2021 arasında) sonucunda, Avrupa Konseyi danışmanlarının
yürüttüğü analizlere dayanmaktadır.
Rapor, pek çok Ombudsmanlık kurumuna ilişkin karşılaştırmalı bir genel bakış sunarken, bunların nasıl işlediğini açıklamakta ve
en iyi uygulamalara yönelik önemli örnekler vermektedir. Uygulamaya dair öneme sahip dört ana alanda yapılandırılmış olan
rapor, Türkiye Kamu Denetçiliği Kurumunun rolünün nasıl güçlendirileceğine dair öneriler barındırmanın yanı sıra kamu görevlileri
ve idareleri ile Ombudsmanlık arasındaki iş birliği koşullarına ilişkin kurallar ortaya koymaktadır.
Ombudsmanlık kurumları, hukukun üstünlüğü ve insan haklarının korunmasında önemli bir role sahip olmanın yanı sıra iyi
yönetişime dair çağdaş modelin ayrılamaz bir parçası hâline gelmişlerdir. Avrupa Konseyi, üye devletleri bünyesinde bağımsız ve
etkin Ombudsmanlık kurumlarının kurulmasını uzun süredir desteklemektedir.
1993 yılında BM Genel Kurulunda kabul edilen ulusal insan hakları kurumlarının statüsüne ilişkin Paris İlkeleri; ombudsmanların
misyonu, yetkileri ve bağımsızlık standartları (insan hakları) oluşturulmasında kilit belge olmayı sürdürmektedir.
Ombudsmanlık kurumunun geliştirilmesi hakkında Bakanlar Komitesinin üye devletlere yönelik CM/Rec(2019)6 sayılı yeni Tavsiye
Kararı 16 Ekim 2019 tarihinde kabul edilmiştir. Bunun öncesinde de Venedik Komisyonu tarafından Ombudsmanlık Kurumunun
Korunması ve Desteklenmesine ilişkin ilkeler (Venedik İlkeleri) benimsenmiştir. Bu iki belge birbirini tamamlayıcı nitelikte
olup, Ombudsmanlık kurumlarının kuruluşu ve işleyişine ilişkin tüm hususları kapsayan, güncellenmiş Avrupa standartlarını
oluşturmaktadır.
Bu Proje Avrupa Birliği, Türkiye Cumhuriyeti ve Avrupa Konseyi tarafından ortaklaşa finanse edilmekte olup, Avrupa Konseyi
tarafından yürütülmektedir. Adalet Bakanlığı Hukuk İşleri Genel Müdürlüğü projenin nihai faydalanıcı kurumudur. Projenin
sözleşme makamı Merkezi Finans ve İhale Birimidir.
Avrupa Konseyi, Avrupa kıtasının önde gelen insan hakları kuruluşudur. Kuruluş bün-
yesinde 47 üye devlet bulunmaktadır. Avrupa Konseyi üye devletlerinin tamamı; insan
hakları, demokrasi ve hukukun üstünlüğünün korunmasını teminat altına almak üzere
tasarlanmış olan Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’ni imzalamıştır. Avrupa İnsan Hakları
Mahkemesi Sözleşme’nin üye devletlerdeki uygulamasını denetler.