Page 755 - temel-haklar

ortak kullanacağı yerler için % 10’a kadar katılım payı kesilir. Toplulaştır-
ma nedeniyle kapanan yollarla, yol fazlalıkları da aynı amaç için kullanılır.
Katılım payı için herhangi bir bedel ödenmez. Ancak, katılım payı dışında
kesilen arazi, öncelikle varsa eş değer Hazine arazisinden karşılanır. Yoksa,
kesilen arazi için kamulaştırma işlemi yapılır.” düzenlemesine yer veril-
miştir.
B. Kamu Denetçisi Zekeriya ASLAN’ın Kamu Başdenetçisi’ne
Önerisi
19) Kamu denetçisi idarenin işleminde hukuka ve hakkaniyete ay-
kırı bir durum bulunmadığı gerekçesiyle şikayetin reddi gerektiği hu-
susunda öneride bulunmuştur.

C. Hukuka ve Hakkaniyete Uygunluk Yönünden Değerlen-
dirme

20) Şikayet başvurucusu paragraf 3’te açıklandığı üzere taşınmazı-
nın batısında kadastro yolu varken toplulaştırma çalışmaları sırasında
taşınmazının kuzeyinden yol geçirilmesinin hukuken doğru olmadığı-
nı iddia ederek yolun kadastroda belirtilen yerden geçirilmesini, arazi-
sinin kuzeyinden geçen yolun iptal edilmesini talep etmiş ise de;
21) Günümüzde hızla artan nüfusa bağlı olarak artan gıda gerek-
sinimi tarım alanlarının verimli ve etkin kullanılması zaruretini do-
ğurmakta ve bu amaçla parçalanmış tarım arazilerinin birleştirilmesi
yoluna gidilmektedir. Kırsal alanlarda tarım işletme sayısını düşürüp,
tarım arazilerinin su ve ulaşım imkanlarını sağlayan toplulaştırmanın,
kırsal kalkınmanın önemli bir ayağı olduğu, kırsaldaki ekonomik faa-
liyetlerin kamu tarafından tekrar düzenlenmesi anlamında gelen arazi
toplulaştırma faaliyetine yalnızca arazilerin birleştirilmesi olarak ba-
kılmaması gerektiği, bu faaliyetlerin önemli birer sosyal proje olduğu
kabul edilmektedir. (Yoğunlu, Abdulvahap; Arazi Toplulaştırma Faali-
yetleri, TRB1 Bölgesi, Fırat Kalkınma Ajansı 2013, s.35)
22) Anayasanın 44 üncü maddesinde toprağın verimli olarak iş-
letilmesi, korunması ve geliştirilmesi ile çiftçilikle uğraşan köylülere
toprak sağlama yükümlülüğü devletin sorumluluğuna bırakılmıştır.
TMK nın 754 üncü maddesi uyarınca kamu yararını korumak maksa-
dıyla toprağın iyileştirilmesine veya bölünmesine, tarım topraklarının
birleştirilmesine ilişkin mülkiyet kısıtlamaları getirilebilecektir. Tarım

750 KAMU DENETÇILIĞI KURUMU