Page 97 - KDK

Pandemi Sürecinde Çocuk Hakları Çalıştay Raporu

Salgın ve doğal afetler dünya üzerinde milyonlarca çocuğun ge-
lişim ve güvenliğini tehdit etmektedir. Salgınlar ve doğal afetler,
önlem alınmayan durumlarda çocuklar için yaşam hakkı ve vücut
bütünlüğünün korunması (ÇHS m.6) başta olmak üzere, eğitim
(m.28), sağlık (m.24), her tür kötü muameleden korunma (m.39)
gibi birçok hakkın ihlal edilmesine neden olmaktadır. Bunu da
benzer şekilde hak ihlali teşkil eden, çocuk işçiliği (m.37), çocuk
evliliği (m.19) vb. olumsuz yaşam koşulları izlemektedir.

“Salgın ve doğal afetler gibi olağanüstü zamanlar sırasında ve son-
rasında çocuk koruma sisteminin işleyişinde ciddi olumsuzluklar
yaratacak bazı temel risk faktörleri ortaya çıkmaktadır. Bu risk
faktörlerini altı başlık altında sınıflandırmak mümkündür:

• Hizmetlerin kısıtlanmasına / durdurulmasına yönelik ted-
birler alınıyor.
• Binalar zarar gördükleri için yıkılıyor / boşaltılıyor.
• Hizmet sunanlar arasında hastalananlar / hayatlarını kaybe-
denler oluyor.
• Ekonomi küçülüyor / istihdam olanakları azalıyor.
• Sosyal mesafe / izolasyon tedbirleri alınıyor.

• Ebeveynler arasında hastalananlar / hayatlarını kaybedenler
oluyor.

Salgın ve doğal afetlerin çocuklar üzerindeki etkisinin büyüklüğü,
bu olağanüstü durumların ciddiyetinin yanında, çocuklara sunul-
ması gereken hizmetlerde yaşanan zafiyetlerden kaynaklanmak-
tadır. Bu nedenle, sistemin aksayan yönlerini iyi teşhis etmek ve
yaşanan olumsuz deneyimlerden ders çıkaran bir alışkanlık yarat-
mak çocuk koruma sistemini güçlendirmenin en temel unsurudur.

Pandemi süreci bize her bir kurumun işlev kaybına uğramasının
çocuğun hayatında birden fazla alanda değişiklik yarattığını ve
her bir değişikliğin de birden fazla sonucu olduğunu gösterdi. Biz
sonuçları görüyoruz; hayatını kaybeden, kalıcı beden ve/veya ruh
sağlığı yaşayan, yetersiz beslenme ve tıbbi bakım nedeniyle gelişim

Kamu Denetçiliği Kurumu 95