Page 220 - 2019 Yıllık Rapor web

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ KAMU DENETÇİLİĞİ KURUMU

FETÖ/PDY örgütü ile iltisak ve irtibatının olduğu gerekçesiyle meslekten çıkarılan
başvuranın tabancalarının Terörle Mücadele Kanununun Ek 4 üncü maddesinde
öngörülen hüküm kapsamında teslim alındığı, belirtilen sebeplerin ortadan kalkması
durumunda silahların iade edileceği, edilemez ise rayiç bedelinin ödeneceği anlaşılmış
7
olduğundan başvuruya konu talebin reddine karar verilmiştir.
8.1.3. Bilgi Edinme Hakkı ve Dilekçe Hakkının Kullanımının Engellenmesi

Bilgi edinme hakkı, kendisi ile doğrudan ilgisi olsun ya da olmasın bireylerin,
idarenin elinde mevcut olan bilgileri talep edebilmesi ve elde edilebilmesi hakkıdır.
Bu anlamda, söz konusu ilke, bireyler ile devlet arasında güvene dayalı bir ilişki
kurulmasında ve idarenin şeffaflığının sağlanmasında oldukça önemli bir yere
sahiptir. Bilgi edinme hakkı, hak arama özgürlüğünün dolayısıyla hukuk devleti
ilkesinin ön koşulu olduğu gibi, şeffaflık ve hesap verebilirliğin de temini için
gereklidir.

Anayasamızın 74 üncü maddesinde, herkesin, bilgi edinme hakkına sahip olduğu
belirtilerek bilgi edinme hakkı ayrıca ve açıkça güvence altına almıştır. Söz konusu
madde genel bir düzenleme olup hakkın sınırı konusunda ayrıca bir düzenleme
içermemektedir. Ancak elbette ki, söz konusu hak da mutlak bir hak değildir. Dolayısı ile
hakkın Anayasanın 13 üncü maddesi kapsamında belli bazı kısıtlamalara tabi tutulması
hayatın olağan akışına aykırı olmayacaktır. Nitekim yasa koyucu da demokratik ve şeffaf
yönetimin gereği olan eşitlik, tarafsızlık ve açıklık ilkelerine uygun olarak kişilerin bilgi
edinme hakkını kullanmalarına ilişkin esas ve usulleri düzenlemek amacıyla 4982 sayılı
Bilgi Edinme Hakkı Kanunu çıkarmıştır.
Kanunun temel amacı açısından serbesti kural olmakla birlikte, 4982 sayılı Kanunun
4 üncü bölümünde bilgi edinme hakkının sınırları düzenlenmiş ve 13 adet istisnaya
yer verilmiştir. Bilgi Edinme Değerlendirme Kurulu (BEDK) söz konusu hususu
22/06/2005 tarihli ve 2005/476 sayılı kararında; “…4982 sayılı Bilgi Edinme
Hakkı Kanununun 4 üncü maddesinin 1 inci fıkrası “Herkes bilgi edinme hakkına
sahiptir” hükmünü amirdir. Bu hükme göre bilgi edinme hakkının başvuru yoluyla
kullanılabilmesi için ilgililik şartı aranmamaktadır. 4982 sayılı Kanunun 5 inci
maddesinin 1 inci fıkrası ise “Kurum ve kuruluşlar, bu Kanunda yer alan istisnalar
dışındaki her türlü bilgi veya belgeyi başvuranların yararlanmasına sunmak ve bilgi
edinme başvurularını etkin, süratli ve doğru sonuçlandırmak üzere, gerekli idarî ve teknik
tedbirleri almakla yükümlüdürler.” hükmünü amirdir. Dolayısıyla 4982 sayılı Kanun
kapsamındaki bir bilgi edinme başvurusu ancak yine bu Kanunun getirdiği bir
istisnaya dayanılarak reddedilebilir.” şeklinde belirtmiştir.

4982 sayılı Bilgi Edinme Hakkı Kanunu gereğince kurum ve kuruluşlar, kurum ve
kuruluşların bazı istisnalar dışında, sahip oldukları kayıtlarda yer alan bu Kanun

7 2019/2213 numaralı başvuru hakkında verilen 05/08/2019 tarihli Ret Kararı

2019 YILLIK RAPOR 219