Page 350 - 2019 Yıllık Rapor web

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ KAMU DENETÇİLİĞİ KURUMU

başmemurluk odasında ayrı ayrı görüşülmüş, olayların neden başladığı ve gelişimi
hakkında bilgi alınmıştır. Kurum tarafından daha önce gönderilen kamera kayıtları
incelendiğinde doku hasarı ve travma önleyici oda girişini kayıt altına alan iki kamera
bulunduğu görülmüş, tekrar incelenmek üzere kamera kayıtları yeniden talep edilmiş,
mümkünse uzak kamera görüntülerinin büyütülmesi talep edilmiştir. Söz konusu
kamera kayıtları sağlık raporları ile karşılaştırılmak üzere teslim alınmıştır.
Kurumumuzca gerçekleştirilen inceleme ve araştırma neticesinde, mahkum L. S
nin darp edildiğine ilişkin kamera kaydı ve doktor raporu bulunmadığı, kamera
kayıtlarından mahkum M.D. ye ait lezyonların mahkumun kontrol altına alınarak doku
hasarı ve travma önleyici odaya götürülmesi sırasında oluştuğunun değerlendirilmesi,
başvuru konusu somut olay kapsamında hükümlünün sakinleşmesi, kendisine ve bir
başkasına zarar vermemesi, ayrıca kişi ve kurum güvenliği için zor kullanma yetkisinin
kullanımının gerekli olduğunun anlaşılması ve raporda belirtilen lezyonların, basit
tıbbi müdahale ile giderilebilecek nitelikte olduğu kaydının yer alması; ayrıca kamera
kayıtlarında mahkumun kontrol altına alınmasına yönelik zorunlu müdahaleler dışında
herhangi bir fiziksel kötü muameleye tabi tutulduğunu kanıtlayıcı nitelikte görüntülere
de rastlanılmadığından idare tarafından zor kullanma yetkisi ve müdahalede asgari
eşiğin aşılmadığı, kötü muamelede bulunulmadığı sonucuna ulaşılmış ve Ret Kararı 150
verilmiştir.
8.9.3.3. Tutuklu ve Hükümlülerin Yaşam Alanı Olan Koğuşlarda Başlatılan
Kamera Uygulamasına Son Verilmesi

Başvuran dernek, Birleşmiş Milletler Kişisel ve Siyasal Haklar Uluslararası Sözleşmesinin
10 uncu maddesinde düzenlenen “Özgürlüğünden mahrum bırakılmış kişiler insani
muamele ve insanın doğuştan kazandığı insan onuruna saygılı davranış görme hakkına
sahiptir.” hükmü, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesinin 3 üncü maddesinde kayıtlı
hiç kimse işkenceye veya insanlık dışı ya da aşağılayıcı muamele veya cezaya tabi
tutulamayacağı, 8 inci maddesinde yer alan herkesin özel ve aile hayatına, konutuna ve
yazışmasına saygı gösterilmesi hakkı göz önünde bulundurularak tutuklu/hükümlülerin
yaşam alanı olan koğuşta başlatılan kamera uygulamasına son verilmesi yönünde tavsiye
kararı verilmesini talep etmektedir.

İnceleme kapsamında; Adalet Bakanlığının sunduğu koğuş planları ve kamera
fotoğraflarının Kurumumuz tarafından incelenmesi neticesinde, kamera kayıt sisteminin
koğuşların alt katlarında yer aldığı, kameraların tuvalet, banyo giriş kapıları dâhil, alt
kattaki ortak yaşam alanlarını görüntülediği, yatakhane kısımlarından oluşan üst
katlarda kamera sisteminin olmadığı tespit edilmiştir.
Kurumumuzca yapılan inceleme neticesinde; 5275 sayılı Kanunun 6 ncı maddesine
bakıldığında, hürriyeti bağlayıcı cezaların infazında hükümlülerin temel hak ve
özgürlüklerinin korunması gereğinin yanı sıra, bu kişilerin, görevlilerin, toplumun

150 2019/5490 numaralı başvuru hakkında verilen 05/09/2019 tarihli Ret Kararı

2019 YILLIK RAPOR 349