Page 400 - 2021 Yıllık Rapor

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ KAMU DENETÇİLİĞİ KURUMU

7.17.1.1 Kira Yardımına İlişkin Talepler

Orman, su, çevre ve şehircilik başlığı altında yer alan kentsel dönüşüm hizmetleri
kapsamında incelenen kira yardımı talepleri, 6306 sayılı Afet Riski Altındaki Alanların
Dönüştürülmesi Hakkında Kanuna istinaden riskli yapı olarak tespit edilip yıkılan yapı
için, ilgili mevzuat çerçevesinde alınmaktadır.
Türkiye Cumhuriyeti sosyal bir hukuk devletidir ve herkes, sağlıklı ve dengeli bir çevrede
yaşama hakkına sahiptir. Anayasa'nın 5’inci maddesi “Devletin temel amaç ve görevleri, …
kişinin temel hak ve hürriyetlerini, sosyal hukuk devleti ve adalet ilkeleriyle bağdaşmayacak
surette sınırlayan siyasal, ekonomik ve sosyal engelleri kaldırmaya, insanın maddi ve manevi
varlığının gelişmesi için gerekli şartları hazırlamaya çalışmaktır” düzenlemesi ile sosyal
devletin sağlanmasında devlete bir takım yükümlülükler getirmiştir. Çevreyi geliştirme,
sağlığını koruma, kirlenmesini önleme, sağlıklı ve düzenli kentleşmenin sağlanması,
şehirlerin özellikleri, çevre şartlarını gözeterek bir planlama çerçevesinde, konut
ihtiyaçlarını karşılayacak tedbirleri almak da bu yükümlülüklerden bir kaçıdır.
Söz konusu yükümlülüklerin yerine getirilmesi kapsamında çıkarılan 6306 sayılı Kanun
ile riskli alan içinde veya dışında olup da ekonomik ömrünü tamamlamış ya da yıkılma
veya ağır hasar görme riski taşıdığı tespit edilen riskli yapılar, standartlarına uygun,
sağlıklı ve güvenli yaşama çevrelerini teşkil edecek şekilde iyileştirilmeye ve yenilenmeye
çalışılmaktadır.
Anılan Kanun kapsamında riskli olarak tespit edilen yapılardaki hak sahiplerinin, bu
iyileştirme ve yenilenme sürecinde oluşabilecek mağduriyetlerinin önlenmesi amacıyla
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığınca kira yardımı adıyla kişilere finansal
destek sağlanmaktadır.
Bakanlığın kira yardımı ile ilgili olarak başvuru süresi takdirinde esas alacağı
objektif ölçütler Kanunda gösterilmemiştir. Kanunda sadece kira yardımı verilebileceği
düzenlenmiş, bununla beraber Kanunun uygulanmasına dair diğer usul ve esasların
Bakanlıkça hazırlanacak yönetmelikler ile düzenleneceğine yer verilmiş olup kira
yardımında başvuru süreleri hususunda yetki idareye bırakılmıştır. İlgili Yönetmelikte
kira yardımı başvurularının tahliye tarihinden itibaren bir yıl içinde veya riskli yapının
yıktırıldığı tarihten itibaren üç ay içinde yapılacağı şeklindeki düzenleme açık ve anlaşılır
olmakla beraber, 2019 yılı Kira Yardımı Kılavuzu’nun geçici birinci maddesinde yer alan
düzenlemenin kuşkuya yer vermeyecek şekilde açık ve net olmadığı değerlendirilmiştir.
Bu hususa, KDK’ya yapılan bir başvuruda da yer verilmiş olup idareye 2019 yılı Kira
Yardımı Uygulama Kılavuzu’nda yer alan söz konusu geçici düzenlemeye benzer bundan
sonraki düzenlemelerin kuşkuya yer vermeyecek şekilde net, açık ve anlaşılır olması
hususunda tavsiye kararı verilmesi üzerine, idareden gelen cevabi yazı ile söz konusu
kararımıza idarenin uyacağı yönünde geri bildirimde bulunduğu görülmüştür. 327

327 2020/102309 numaralı başvuru hakkında verilen 26.05.2021 tarihli Tavsiye Kararı, 2020/99146
numaralı başvuru hakkında verilen 26.03.2021 tarihli Kısmen Tavsiye Kısmen Ret Kararı, 2021/3695
numaralı başvuru hakkında verilen 06.07.2021 tarihli Tavsiye Kararı.

2021 YILLIK RAPOR 399