Page 401 - 2021 Yıllık Rapor

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ KAMU DENETÇİLİĞİ KURUMU

7.17.1.2 İmar ve İskan İşlerine Dair Konular

İmar ve iskan işlerine dair konular, orman, su, çevre ve şehircilik konu başlığı altında
alt konu olarak yer almakta, toplam 100’ e yakın başvuru ile ana konu altındaki
başvuruların toplamda 1/3’lük kısmını oluşmaktadır. İmar yapılaşmayı, iskan ise
yurtlandırmayı ifade etmektedir.
KDK’ya bu yönde gelen başvuruların büyük bir çoğunluğunu; kaçak yapıların
yıkılması, imar barışı çerçevesinde yapı kayıt belgelerinin verilmesi veya iptali, riskli yapı
ve alanlar ile hasarlı yapı tespit çalışmaları, Kat Mülkiyeti Kanunu çerçevesinde ortak
alan kabul edilen alanlara yapılan tecavüzlerin önlenmesi, sit ve kıyı alanlarına yapılan
müdahalelerin önlenmesi konuları oluşturmaktadır.
KDK özellikle çocuklarımıza miras bırakacağımız doğal ve kültürel sit alanları ile
kıyıların korunması yönünde büyük çaba sarf etmekte, koruma kurullarına hızlı ve
etkin karar almalarını yönünde tavsiye kararlarını iletmekte, yapı kayıt belgesi alınması
yoluyla 3. kişilerin ve paydaş maliklerin mülkiyet hakkına yapılan her türlü tecavüzün
önlenmesine yönelik olarak Çevre, Şehircilik ve İlkim Değişikliği Bakanlığına ve ilgili
Belediyelere gerekli tavsiyelerde bulunmaktadır.
Yukarıda dile getirilen imar ve iskana ilişkin söz konusu hususlara, Anayasamızın
23, 35, 43, 56, 57, 63 ve 169’uncu maddelerinde de değinilmiştir. Bu çerçevede
Devletin şehirleri imar ve iskan etmekle alakalı görevlerinin ne derece önemli olduğu,
bunu yaparken vatandaşların mülkiyet ve yerleşme haklarına saygılı olunmasının
önemi, kıyılar ile kültürel ve doğal sit alanlarının her şart altında korunmasının
gerekliliği gibi hususlara Anayasamızda yer verilmiştir. Dolayısıyla tüm kanun ve alt
mevzuat düzenlemeleri Anayasamızın amir hükmüne uygun olarak yürürlüğe girmek
durumundadır.
Ancak ülkemizin 1950’li yıllardan itibaren hızlı şehirleşmesi nedeniyle, bu hususta
istenilen sonuçlara ulaşılabildiği söylenemez. Dolayısıyla bu hususlarda yaşanan
aksaklılar vatandaşlarca KDK’ya iletilmekte, çözüm talep edilmektedir.
Nitekim kaçak ve riskli yapıların yıkılması, ortak alanlara müdahalenin önlenmesi,
kıyı ve sit alanlarının korunması ile yapı kayıt belgesi alınması nedeniyle uğranılan
mağduriyetlere ilişkin başvurular KDK tarafından incelenerek idarelere tavsiyelerde
bulunulmaktadır. 328
7.17.2 Çevre kirliliği

Çevre kirliliği; doğal yaşam alanlarının, insan eliyle ve doğal olmayan yollarla tahrip
edilmesi ve bunun sonucunda canlıların hayati aktivitelerinin olumsuz yönde etkilenmesi
olarak ifade edilebilir. Çevre kirliliği çok genel bir ifade olmakla birlikte, su kirliliği,
toprak kirliliği, hava kirliliği, gürültü kirliliği gibi kirlilik alanlarını kapsamaktadır. 329

328 2020/103671 numaralı başvuru hakkında verilen 05.05.2021 tarihli Tavsiye Kararı, 2021/6603
numaralı başvuru hakkında verilen 21.09.2021 tarihli Tavsiye Kararı.
329 BAŞARAN, Ercan, “Çevre kirliliği”, Çevre Vakfı, Y:2015, bilgi@cevrevakfi.org.tr.

400 2021 YILLIK RAPOR