Page 402 - 2021 Yıllık Rapor

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ KAMU DENETÇİLİĞİ KURUMU

Anayasamızın 56’ncı maddesinde; “Herkes, sağlıklı ve dengeli bir çevrede yaşama hakkına
sahiptir. ...Çevreyi geliştirmek, çevre sağlığını korumak ve çevre kirlenmesini önlemek
devletin ve vatandaşların görevidir.” Düzenlemesi, çevre kirliliğinin önlenmesi ve
çevrenin korunması açısından en geniş anlamda ve en üst norm olarak yer almaktadır.

Çevre kirliliği kapsamında KDK’ya 2021 yılında; çevre kirliliğinden kaynaklanan
şikâyetler ile gürültü kirliliği konusunda birçok başvuru yapılmış olup hava kirliliği, su
kirliliği gibi konularda da başvurular yapılmıştır.
İkametgahının hemen yanındaki hakim rüzgar yönü hesaplanmadan, Hafriyat Toprağı,
İnşaat ve Yıkıntı Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği'ne aykırı olarak kullanılan hafriyat
alanından kaynaklanan çevre kirliliği sebebiyle sağlıklı bir çevrede yaşama haklarının
ihlal edildiği gerekçesiyle ilgili olarak yapılan bir başvuruda, KDK yaptığı inceleme
sonucunda, Hafriyat Toprağı, İnşaat ve Yıkıntı Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği’nin
8’inci maddesi ve 5216 sayılı Büyükşehir Kanunu'nun 7’nci maddesinin (i) bendine
dikkate çekerek, Büyükşehir Belediyesince sahaya kontrol dışı atık atılmasının
engellenmesi için denetimlerin artırılması, idari yaptırımların ve gerekirse 2872 sayılı
Çevre Kanunu’nun 20’nci maddesi uyarınca cezai işlemlerin uygulanması gerektiği
değerlendirmesinde bulunarak idareye yol gösterici tavsiyelerde bulunmuştur. 330
Diğer yandan, oto yıkama işletmesi yüzünden trafiğin ve gürültünün daha da arttığı, oto
yıkama işletmesinin kapatılması ya da oto yıkama işlemlerinin işletmenin otoparkının
bulunduğu bodrum katta yapılması gerektiği şeklinde gelen başvuruda KDK, yerinde
inceleme yaptırma yoluna gitmiştir. 2872 sayılı Çevre Kanunu’nun "Gürültü" başlıklı
14’üncü maddesinde; “Kişilerin huzur ve sükununu, beden ve ruh sağlığını bozacak şekilde
ilgili yönetmeliklerle belirlenen standartlar üzerinde gürültü ve titreşim oluşturulması
yasaktır. Ulaşım araçları, şantiye, fabrika, atölye, işyeri, eğlence yeri, hizmet binaları ve
konutlardan kaynaklanan gürültü ve titreşimin yönetmeliklerle belirlenen standartlara
indirilmesi için faaliyet sahipleri tarafından gerekli tedbirler alınır.”, hükmü uyarınca,
KDK’nın incelemesi kapsamında idare tarafından yapılan ölçümde giriş ön kapısı
kapalı vaziyette araç yıkama sırasında oluşan gürültünün ilgili mevzuatta belirtilen sınır
değerin altında kaldığı tespiti sonrasında, idarenin üzerine düşen yükümlülükleri yerine
getirdiği değerlendirilerek söz konusu başvuruda başvuranı haklı görmemiştir. 331
7.17.3 Orman, Su, Çevre ve Şehirciliğe İlişkin Diğer Konular

Orman, su, çevre ve şehirciliğe ilişkin diğer konular; orman, su, çevre ve şehircilik konu
başlığı altında alt konu olarak yer almakta, bu konu altındaki başvuruların yaklaşık
1/3’lük kısmını oluşmaktadır. Söz konusu alt konu başlığı; imar ve iskân işlerine dair
konular, altyapı ve bayındırlık hizmetleri, su ve suya bağlı kaynakların yönetimi, çevre
kirliliği, kentsel dönüşüm hizmetleri, doğal afetlere karşı mücadele alt konu başlıklarına
girmeyen şikâyet başvurularının incelendiği bir bölüm olması nedeniyle başvuralar çok
farklı hususlarda olabilmektedir.

330 2021/9825 numaralı başvuru hakkında verilen 16.11.2021 tarihli Tavsiye Kararı.
331 2021/1144 numaralı başvuru hakkında verilen 17.07.2021 tarihli Ret Kararı.

2021 YILLIK RAPOR 401