Page 144 - 2022-Yillik-Rapor-web

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ KAMU DENETÇİLİĞİ KURUMU

Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliğinin (BMMYK) verilerine göre ilk beş
hafta içinde, Ukrayna’dan gelen dört milyondan fazla mülteci komşu ülkelere sığınmış;
çok daha fazlası ise ülke içine yer değiştirmek zorunda kalmıştır. BMMYK’nin 19
Mayıs 2022 tarihli en güncel verisine göre Ukrayna’dan kaçanların sayısı 6.409.355’i
bulmuştur. 41

Güvenlik arayışındaki Ukraynalılar öncelikli olarak sınır ülkelere geçiş yapmışlardır.
Bir anda sınırlarda yaşanan mülteci akını, gerek mülteciler gerekse ev sahibi ülkeler
açısından büyük zorluklar taşımaktadır. Son yıllarda komşu ülkelerde yaşanan krizler
neticesinde birçok sığınmacıyı kabul eden ülkemiz bu anlamda engin tecrübeye sahiptir.
Önemli geçiş güzergâhları üzerinde bulunan Türkiye Cumhuriyeti’nin “geçiş ülkesi”
konumu son yıllarda değişime uğramış ve ülkemiz aynı zamanda bir “hedef ülke”
konumuna gelmiştir. 2011 yılında ülkelerinde başlayan iç savaş nedeniyle evlerini terk
etmek zorunda kalan Suriyeli sığınmacılara Türkiye Cumhuriyeti açık kapı politikası
uygulamış ve kucak açmıştır. 12 Mayıs 2022 tarihli en güncel verilere göre 3.763.211
Suriyeli ülkemizde geçici koruma altında bulunmakta olup, ülkemiz Dünyada en fazla
mülteci barındıran ülke konumundadır.
Türkiye Cumhuriyeti Kamu Denetçiliği Kurumu olarak görev alanı çerçevesinde,
göçmenlerin hakları da gözetilmektedir. Dolayısıyla göçmenlerin haklarının ihlal
edildiğine dair iddialar olması halinde bunların tespiti amacıyla gerekli araştırmaları
yapmaktan ve ihlal tespiti halinde ilgili idarelere tavsiyede bulunma sorumluluğumuz
vardır. Kurumumuz her ne kadar şikâyet üzerine harekete geçse de, gerekli görüldüğü
hallerde özel rapor hazırlama yetkisi de bulunmaktadır.

Rusya’nın saldırıları neticesinde Ukrayna’da yaşanan trajedi ve bunun sonucunda
milyonlarca Ukraynalının mülteci konumuna düşerek komşu ülkelere sığınması
akabinde, Kamu Denetçiliği Kurumu olarak tecrübelerimizi paylaşmak adına her zaman
hazır olduğumuzu ve bundan memnuniyet duyacağımızı belirttiğimiz bir mektubu, 15
Mart 2022 tarihinde Ukrayna’ya komşu olup, en çok mülteci akınını tecrübe eden
Polonya, Macaristan, Romanya, Moldova, Slovenya ve Slovakya Ombudsmanlıkları ile
paylaştık. Bahse konu mektubumuzu müteakiben Kamu Başdenetçisi Şeref Malkoç,
Macaristan Temel Haklar Komiseri (Ombudsman) Akos Kozma ile çevrimiçi bir
görüşme gerçekleştirdiler. Mezkûr görüşmede Kozma, Ukraynalı mültecilere ilişkin
güncel bilgi ve tecrübeleri aktarmış ve Kamu Başdenetçisini Macaristan’a yerinde
inceleme ziyaretine davet etmiştir.
Bu kapsamda Kamu Başdenetçisi Şeref Malkoç, beraberinde kadın ve çocuk haklarından
sorumlu Kamu Denetçisi C. Özlem Tunçak’ın da olduğu bir heyet ile 31 Mart-02
Nisan 2022 tarihlerinde Macaristan’a bir çalışma ziyareti gerçekleştirmiştir. Bu rapor
ile söz konusu çalışma ziyareti neticesinde edinilen bilgi ve tespitlerin paylaşılması

41 https://data2.unhcr.org/en/situations/ukraine

2022 YILLIK RAPOR 143