Page 338 - 2022-Yillik-Rapor-web

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ KAMU DENETÇİLİĞİ KURUMU

de toplu uygulandığı belirtilerek fazladan tahakkuk ettirilen vergi miktarının tespit
edilerek aleyhine oluşan farkın ödenmesi talepli bir başvuruda; idarenin, Gelir Vergisi
Kanunu’nun 61, 93, 94 ve 103’üncü maddelerine göre ödemenin toplu olarak
yapıldığı dönemde o dönemin geliri sayarak toplu gelir vergisi alındığını, asgari geçim
indiriminin de bu şekilde hesapladığını belirttiği, yapılan incelemede, Anayasanın
125’inci maddesinde idarenin, kendi eylem ve işlemlerinden doğan zararı ödemekle
yükümlü olduğunun açıkça hüküm altına alındığı, alınan tedbirler nedeniyle idarî
işlemlerden dolayı kişisel hakları doğrudan muhtel olanların mağduriyetlerini gidermek
amacıyla da ilgililerin kamu görevine dönmesini öngören OHAL KHK’larıyla
düzenleme yapılarak, görevine iade edilmesine karar verilenler açısından çıkarılmaya
ilişkin Kanun Hükmünde Kararname hükümlerinin tüm hüküm ve sonuçlarıyla
birlikte ortadan kalkmış sayılacağı, bu kapsamda göreve başlayanlara kamu görevinden
çıkarılma tarihlerini takip eden aybaşından göreve başladıkları tarihe kadar geçen süreye
tekabül eden mali ve sosyal hakların ödeneceği hususlarının düzenlendiği, hukuk
devleti ilkesi gereği göreve döndükten sonra yapılan ödemenin, her bir vergilendirme
döneminde ilgili dönemlere ait gelir vergisi dilimleri esas alınmak suretiyle yapılarak
vergi ve asgari geçim indiriminin hesaplanması gerektiği, sonuç olarak idarenin tesis
etmiş olduğu idari işlem nedeniyle kendi iradesi dışında görevinden çıkarılan ancak
daha sonra görevine iade edilen başvurana, göreve döndükten sonra yapılan ödemenin
her bir vergilendirme döneminde ilgili dönemlere ait gelir vergisi dilimleri esas alınmak
suretiyle tekrar hesaplanması, bu hesaba göre vergilendirilmesi, bu şekilde vergilendirme
yapıldıktan sonra önceki vergilendirmeden dolayı fazladan tahsil edilen tutar oluşması
durumunda bu tutarın ve asgari geçim indirimlerinin iade edilmesi gerektiği sonucuna
varılarak Tavsiye Kararı verilmiştir. 181

Kurumumuza yapılan ve mirasa konu taşınmazların tapu devri işleminde fazladan
tahsil edilen tutarın iadesine ilişkin başvuruda; taşınmazı kendisi ve iki kardeşi arasında
paylaşmayı istedikleri, taşınmazlar üzerinde 1/3 oranında payları olduğu, tapu devir
işleminde her kardeşin hem alıcı hem de satıcı olduğu, taşınmazların intikali için de
2/3 oranında harç ödenmesi gerektiği, diğer taraftan 2 adet taşınmaz için bu şekilde
bir işlem yapılmamış ve sanki birbirinden alakasız bir alıcı ve satıcı arasında satış olmuş
gibi tam tutar üzerinden işlem yapıldığı, kendilerinden her bir daire için tam tutar
üzerinden harç tahakkuk edildiği, aynı değerdeki ve aynı konumdaki daire için idare
tarafından birbirinden farklı işlemlerin yapılmasının hayatın olağan akışına, hukuka ve
kanuna aykırı olduğunu belirterek tapuda 1/3 pay sahibi olduğu için hesaplanan harcın
2/3’ü ödemesi gerekirken fazladan tahsil edilen tutarın iadesi talebine ilişkin yapılan
incelemede; elbirliği halinde mülkiyete konu taşınmaz malların devir işlemlerinde,
anılan taşınmazların satışından tahsil edilen tapu harçlarının taşınmaz hisse satış
bedellerinin farklı olmasından kaynakladığı, aynı ada ve parsel üzerinde yer alan
gayrimenkullere ait belediye emlak vergi değerlerinin farklı belirlendiği, satış işleminin

181 2022/2780 numaralı başvuru hakkında verilen 09.08.2022 tarihli Tavsiye Kararı

2022 YILLIK RAPOR 337