Page 190 - calisma-ve-sosyal-guvenlik-1

Sürelerinin Sosyal Güvenlikleri Bakımından Değerlendirilmesi Hak-
kındaki Kanun’un “Amaç ve Kapsam” başlığını taşıyan 1 inci maddesin-
de; “18 yaşını doldurmuş Türk vatandaşlarının yurt dışında geçen ve belge-
lendirilen çalışma sürelerinin, bu çalışma süreleri arasında veya sonunda
her birinde bir yıla kadar olan işsizlik sürelerinin ve yurt dışında ev kadını
olarak geçen sürelerinin, 2 nci maddede belirtilen sosyal güvenlik kuruluşla-
rına prim, kesenek ve karşılık ödenmemiş olması ve istekleri durumunda bu
Kanun hükümlerine göre sosyal§ enlikleri bakımından değerlendirileceği”,

31. “Tanımlar” başlıklı 2 nci maddesinde de “sürelerin değerlendi-
rilmesi” ibaresinin, Türk vatandaşlığını haiz olanların 1 inci maddede be-
lirtilen sürelerinin istekleri durumunda değerlendirilmesini” ifade ettiği
belirtilmiştir. 2

32. Konuya ilişkin olarak; 3201 sayılı Kanun’un Uygulama Yönet-
meliği’nin “Kapsam” başlığını taşıyan 2 nci maddesinde; “Bu Yönetme-
lik hükümlerinin, ikili veya çok taraflı Sosyal Güvenlik Sözleşmesi yapılmış
olup olmadığına bakılmaksızın yabancı bir ülkede, Türk Vatandaşı olarak
çalışmış, çalışan veya çalışacaklar ile gerek borçlanma ve gerekse aylık alma
sürelerinde Türk Vatandaşı olanları kapsadığı” açıklanmış, anılan Yönet-
meliği yürürlükten kaldıran ve 06.11.2008 tarihinde Resmi Gazete’de
yayımlanarak yürürlüğe giren Yurtdışında Geçen Sürelerin Borçlandı-
rılması ve Değerlendirilmesine İlişkin Yönetmeliğin aynı başlıklı 2 nci
maddesinde; “Bu Yönetmeliğin, ikili veya çok taraflı sosyal güvenlik söz-
leşmesi yapılmış olup olmadığına bakılmaksızın yabancı bir ülkede geçen
sigortalılık veya ev kadını sürelerinde ve borçlanma istem tarihinde Türk
vatandaşı olanları kapsadığı” bildirildikten sonra, “Borçlanma kapsa-
mındaki süreler” başlığını taşıyan 6 ncı maddesinde, “Türk vatandaşlı-
ğının kazanılmasından önce veya Türk vatandaşlığının kaybedilmesinden
sonra yurtdışında sigortalı veya ev kadını olarak geçen sürelerin borçlan-
dırılmayacağı” belirtilmiştir.
33. Diğer taraftan; 403 sayılı Türk Vatandaşlığı Kanunu’nun 20
nci maddesinde, “herhangi bir nedenle yabancı bir devlet vatandaşlığını
kazanan kimseler yönünden Türk vatandaşlığından çıkma izninin İçişleri

2 Türk vatandaşlarının yurt dışında 18 yaşını doldurduktan sonra, Türk vatandaşı iken geçen ve
bilgilendirilen sigortalılık süreleri ve bu süreleri arasında veya sonunda her birinde bir yıla kadar
olan işsizlik süreleri ile yurt dışında ev kadını olarak geçen süreleri, bu Kanunda belirtilen sosyal
güvenlik kuruluşlarına prim ödenmemiş olması ve istekleri hal inde, bu kanun hükümlerine göre
sosyal güvenlikleri bakımından değerlendirilir.

KAMU DENETÇILIĞI KURUMU 189