Page 317 - calisma-ve-sosyal-guvenlik-1
P. 317
79. Dolayısıyla gerek Anayasanın ilgili hükümleri, gerekse bah-
si geçen sözleşme hükümleri ile Anayasa Mahkemesi'nin ve Yargıtay
Hukuk Genel Kurulu'nun yukarıda belirtilen kararları çerçevesinde,
sosyal hukuk devleti, sosyal adaleti ve sosyal güvenliği sağlamakla ve
herkes için insan onuruna yaraşır asgari bir yaşam düzeyini gerçekleş-
tirmekle yükümlü, çalışanlarını koruyan, milli gelirin adalete uygun
biçimde dağıtılması için gereken önlemleri alan, güçsüzleri güçlüler
karşısında koruyan devlet olup, "sosyal devlet" niteliği gereğince, çalı-
şanların emeklilik dönemlerinde yaşlanmalarından dolayı devlet tara-
fından korunmalarının amaçlandığı anlaşılmaktadır.
80. Diğer taraftan konu kapsamında tetkik edilen Yargıtay 10.
Hukuk Dairesi'nin, E:2010/13093 K:2011/192, E:2010/17270
K:2011/193 ve E:2010/17022 K:2011/165 sayılı kararlarında, "Dava,
farklı yaşlılık aylığı alınmasına neden olan mevzuatın, eşitlik ilkesine
aykırılık nedeniyle Anayasa Mahkemesine başvuru yoluyla iptali sağla-
narak, iptal sonrasında tahsis tarihinden itibaren geçen süre için geliş-
me oranlarının yaşlılık aylığına yansıtılması ve fark emekli aylıklarının
ödenmesine karar verilmesi istemine ilişkindir. Dosyadaki yazılara,
kararın dayandığı delillerle kanuni gerektirici sebeplere ve özellikle;
bir davanın dinlenebilmesi (esasa girilebilmesi) için gerekli şartlar ara-
sında, davacının o davayı açmakta hukuki yararının bulunması, başka
bir deyişle hukuki korunma ihtiyacının varlığının gerekli olmasına;
salt ekonomik gerekçeler ileri sürülerek, yasal düzenlemelerin iptali ve
buradan çıkacak sonuca göre aylıkların yükseltilmesi istemiyle açılan
davada, yargı önünde dava yoluyla korunması gereken bir hukuki ya-
rarın bulunmadığı, farklı dönemlerde aylığa hak kazananlar arasında-
ki farklılıkların, yasa koyucu tarafından oluşturulacak düzenlemelerle
giderilmesinin mümkün olduğuna ilişkin mahkeme yaklaşımında usul
ve yasaya aykırılık bulunmamaktadır. " şeklinde hüküm kurulduğu gö-
rülmektedir.
81. Dolayısıyla yaşlılık aylıkları arasında var olan farklılıkların,
yasa koyucu tarafından yapılacak düzenlemelerle giderilmesi gerekti-
ği kanaati ile yaşlılık aylığına hak kazanma koşulları ve sağlanan yar-
dımlardaki farklılıkların, sosyal güvenlik sisteminin aktüeryal denge-
lerinin de gözetilerek, çalışma hayatı boyunca çalışma ve prim ödeme
koşullarını eşit düzeyde gerçekleştiren, fakat emekli oldukları tarihin
farklı olmasından ve aylık hesaplama yöntemlerindeki değişiklikler se-
bebiyle farklılaşan emekli aylıklarının eşitlenmesi, özellikle 2000 yılı
316 KAMU DENETÇILIĞI KURUMU