Page 315 - calisma-ve-sosyal-guvenlik-1

süreli çalışan ve yüksek prim ödeyene daha yüksek maaş ödenmesi yö-
nündeki talep ve şikâyetler, farklı zaman ve zeminlerde sıkça tartışılır
hale gelmiştir.
71. Dolayısıyla şikâyet konusunun temelinde, çalışma süreleri ve
kazançları aynı olan sigortalılara eşit aylık miktarının ödenmesi talebi
yatmakta ise de aylık bağlama sistemlerinde yıllar itibariyle değişik-
likler yapılmakla birlikte sigortalılara, emekli olmaya karar verdikleri
tarihte mevcut koşullarıyla yürürlükte bulunan emeklilik sistemi ku-
rallarına göre aylık bağlanmakta ve aylık bağlama usullerinin belirli
dönemlerde değişmesi nedeniyle aylıklar arasında farklılıkların bulun-
ması, bu anlamda kaçınılmaz bir durum olarak karşımıza çıkmaktadır.
72. Bununla birlikte, Anayasamızın başlangıç kısmında, her Türk
vatandaşının Anayasadaki temel hak ve hürriyetlerden eşit ve sosyal
adalet gereklerince yararlanarak milli kültür, medeniyet ve hukuk dü-
zeni içinde onurlu bir hayat sürdürme ve maddi ve manevi varlığını bu
yönde geliştirme hak ve yetkisine doğuştan sahip olduğu belirtilmekte
olup Cumhuriyetin temel niteliklerinin ifade edildiği ikinci maddesin-
de de Türkiye Cumhuriyetinin sosyal bir hukuk devleti olduğu belirtil-
miştir.

73.Yine Anayasanın sosyal güvenlik hakkını düzenleyen 60 ıncı
maddesinde de, herkesin sosyal güvenlik hakkına sahip olduğu, dev-
letin, bu güvenliği sağlayacak gerekli tedbirleri alacağı ve teşkilatı
kuracağı kuralı yer almıştır. “Sosyal güvenlik bakımından özel olarak
korunması gerekenler” başlıklı 61 inci maddesinde ise “…Yaşlılar, Dev-
letçe korunur, Yaşlılara Devlet yardımı ve sağlanacak diğer haklar ve kolay-
lıklar kanunla düzenlenir…” hükmü yer almaktadır.
74. Sosyal Güvenliğin Asgari Normları Hakkında ILO Sözleşme-
si’nin “İhtiyarlık Yardımları “ başlıklı 5 inci bölümün 25 inci maddesinde
“Sözleşmenin bu bölümünü tatbik eden her Üye, korunan kimselere, bu
bölümün aşağıdaki maddelerine uygun olarak ihtiyarlık yardımları yapıl-
masını teminat altına alır.” hükmü bulunmakta olup, ilerleyen maddelerde
“mevzuat ile tayin olunan bir prim ödeme süresini tamamlanması” ve “ça-
lışma devresi zarfında kendi adına, yıllık ortalama olarak mevzuatla tayin
olunan gün sayısı kadar prim ödenmiş olması” ve “mevzuatla tayin olunan
bir yaşın üstünde olunması” kriterlerinin yer aldığı görülmektedir.

314 KAMU DENETÇILIĞI KURUMU