Page 542 - calisma-ve-sosyal-guvenlik-1
P. 542
değerlendirilmesi talebiyle dava açmış olup bu talebi ilk derece mahke-
mesince, 5510 sayılı Kanunun 41 inci maddesine göre doğum borçlan-
ması talebinde bulunduğu tarihte Bağ Kur sigortalısı olduğu için doğum
borçlanması hizmetinin Bağ Kur hizmeti olarak değerlendiren Kurum
işlemine itibar edilerek davanın reddine karar verilmiştir. Kararın tem-
yiz edilmesi üzerine Yargıtay 21. Hukuk Dairesince verilen E:2012/3773
K:2013/9197 sayılı kararda özetle;
“Uyuşmazlığın, öncelikle 5510 sayılı Kanunun 41/1 a maddesi ile huku-
kumuzda ilk kez düzenlenen ve kısaca doğuma dayalı borçlanma olarak nite-
lendirilebilecek borçlanma hakkının kullanılması halinde borçlanılan sürele-
rin, aynı yasanın 4 üncü maddesinde sayılan sigortalılık türlerinden hangisi
kapsamında geçmiş sayılacağına ilişkin olduğu, Kurumun, 4 üncü fıkranın a
bendinin ifadesinden, 5510 sayılı Kanunun 4/1 a bendi kapsamındaki sigor-
talı kadının, doğum borçlanmasını yaptığı tarihteki, bulunduğu sigortalılık
türünde geçmiş süreden sayılacağı yorumu ile dava konusu uyuşmazlığın
oluştuğunu,
Oysa ki; Sosyal güvenlik hukukunun özel ve kamusal niteliği itibarıyla ve
5510 sayılı Kanunda, 4/1 a maddesi kapsamındaki sigortalıların lehine olan
41/1 a düzenlemesinde, “a” bendinin ilk kısmında yer verilen borçlanma im-
kânının, çalışırken ücretsiz doğum, ya da, analık izni kullanılan sürelere iliş-
kin olduğu, bunun da doğal olarak daha önce sigortalı olmayı gerektir-
diği gibi, aynı bendin ikinci kısmındaki borçlanma imkânının ise doğrudan
ve sadece 4/1 a kapsamındaki sigortalı kadına tanınmış ve borçlanacağı süre
(doğum tarihinden sonra iki yıllık süreyi geçmemek kaydıyla hizmet akdine
istinaden işyerinde çalışmayacağı süre) olarak tanımlandığı, dolayısıyla bu
imkândan yararlanabilmek için de, geçmişte hizmet akdine dayalı olarak zo-
runlu sigortalılık tescilinin yapılmış olması, aynı Kanunun 4/1 a bendi kapsa-
mında sigortalı olması gerektiği, bu hususun Dairelerinin yerleşmiş içtihatla-
rı ile kabul edildiği, borçlanma ile kazanılan sürelerin, doğumdan sonraki en
fazla iki yıla ait olması, öncesinde aynı Kanunun 4/1 a kapsamında sigortalı
olmak gerektiği şartları gözetildiğinde borçlanma ile kazanılan sürelerin,
yine, 5510 sayılı Kanunun 4/1 a bendi kapsamında geçmiş sayılmasının,
maddenin amacına ve kapsamına uygun olacağı, somut olayda, davacının,
doğum borçlanması yaparak kazandığı sürelerin, 5510 sayılı Yasanın 4/1 a
bendi kapsamında sayılması ve tahsis koşullarının buna göre değerlendiril-
mesi gerekirken, madde metnine yanlış anlam verilerek, yazılı şekilde hüküm
kurulmuş olmasının isabetsiz olduğu” hüküm altına alınmıştır.
KAMU DENETÇILIĞI KURUMU 541