Page 547 - calisma-ve-sosyal-guvenlik-1
P. 547
bir hakkı kullanmasından dolayı emeklilikle ilgili sürelerini tamamlamak için
ortaya çıkan bir maliyete katlanmak zorunda kalacağı, oysa çocuk bakımının
aynı zamanda toplumsal olarak devletin de üstlenmesi gereken bir sorumluluk
olduğu...” görüşleri de göz önünde bulundurulduğunda bu hakkın, somut
dosya kapsamında olduğu gibi bu kez de kadınlar arasında eşitsizliğe yol
açacak şekilde, çeşitli düzenlemeler ve yorumlarla daraltılmasının kanun
koyucunun gözettiği amaca aykırı olduğu düşünülmektedir.
54. Dolayısıyla, şikayetçi ...’ın İstanbul Sosyal Güvenlik İl Müdür-
lüğü Beşiktaş Sosyal Güvenlik Merkez Müdürlüğünce 29/11/2012 ta-
rihinde kabul edilen doğum borçlanması yapma talebinin, yine anılan
Müdürlükçe iptal edilmesi işleminin, borçlanma ile kazanılan sürelerin,
doğumdan sonraki en fazla iki yıla ait olması ve öncesinde şikayetçinin
Kanunun 4/1 a kapsamında sigortalı olması hususları bir arada değer-
lendirildiğinde, idarenin iptal işleminin hukuka aykırı olduğu kanaatine
ulaşılmıştır.
E. Hakkaniyete Uygunluk Yönünden Değerlendirme
55. Anayasanın başlangıç kısmında, her Türk vatandaşının Anayasa-
daki temel hak ve hürriyetlerden eşit ve sosyal adalet gereklerince yarar-
lanarak milli kültür, medeniyet ve hukuk düzeni içinde onurlu bir hayat
sürdürme ve maddi ve manevi varlığını bu yönde geliştirme hak ve yet-
kisine doğuştan sahip olduğu belirtilmekte olup ikinci maddesinde de,
devletin sosyal bir hukuk devleti olduğu vurgulanmaktadır.
56. Diğer taraftan Anayasanın 60 ıncı maddesinde de, herkesin, sos-
yal güvenlik hakkına sahip olduğu ve devletin, bu güvenliği sağlayacak
gerekli tedbirleri alacağı belirtilmekte, 61 inci maddesi de sosyal güven-
lik bakımından özel olarak korunması gereken kişileri sayarak devletin
sosyal güvenliğe verdiği önem, anayasal düzeyde ortaya konmaktadır.
57. Bu ilke ve değerler altında somut dosya değerlendirildiğinde, do-
ğum ve çocuk bakımı önemli bir hak ve sorumluluk olup bu sorumlulu-
ğun, sosyal adaleti ve toplumsal dengeyi sağlamakla yükümlü olan dev-
letin de üstlenmesi gerektiği tartışmasızdır. Buna karşın doğum yap-
ması nedeniyle çalışma hayatından uzak kalan bir kadına, salt
çalışmanın hangi sosyal güvenlik statüsü kapsamında olduğu ya
da borçlanmayı talep ettiği tarihteki sosyal güvenlik statüsünün
ne olduğuna bakılarak bu hakkı tanıma ya da tanımama gibi bir
yaklaşımın sosyal devlet ve eşitlik ilkeleri ile bağdaşmadığı dü-
şünülmektedir.
546 KAMU DENETÇILIĞI KURUMU