Page 139 - calisma-ve-sosyal-guvenlik-2
P. 139
dengeli bir çevrede yaşama hakkına sahip olduğu; Devletin, herkesin
hayatını, beden ve ruh sağlığı içinde sürdürmesini sağlamakla yüküm-
lü olduğu vurgulanmıştır.
23) Dünya Tıp Birliği Helsinki Bildirgesinde, Birliğin Cenevre Bil-
dirgesinde yer alan “Hastamın sağlığı benim ilk önceliğimdir” cümlesinin
hekimi bağladığı ve Uluslararası Tıp Etiği Kodunun “Tıbbi hizmetleri ve
rirken, hekimin yalnızca hastanın yararına göre davranması gerektiği” ni
bildirdiği belirtilmektedir.
24) Biyoloji ve Tıbbın Uygulanması Bakımından İnsan Hakları ve
İnsan Haysiyetinin Korunması Sözleşmesinin “Konu ve Amaç” başlıklı
1 inci maddesinde, Sözleşme taraflarının; tüm insanların haysiyetini
ve kimliğini koruyacağı; biyoloji ve tıbbın uygulanmasında ayrım yap-
madan herkesin; bütünlük ve diğer hak ve temel hürriyetlerine saygı
gösterilmesini güvence altına alacakları; “İnsanın Üstünlüğü” başlıklı
2 nci maddesinde, insanın menfaatleri ve refahının, bilim veya toplu-
mun saf menfaatlerinin üstünde tutulacağı hüküm altına alınmıştır.
25) Kişilerin yaşamını sürdürmeleri için vazgeçilemez temel hak-
lardan biri olan sağlık hakkına, İnsan Hakları Evrensel Bildirgesinin
25 inci maddesinde de yer verilmiş olduğu ve sosyal güvenlik hakkı ile
sağlık hakkının aynı maddede düzenlendiği görülmüştür.
26) 5547 sayılı Kanunla onaylanması uygun bulunan “Gözden Ge-
çirilmiş Avrupa Sosyal Şartı” nın 12 nci maddesinde sosyal güvenlik
hakkına yer verilerek, sözleşme taraflarının, sosyal güvenlik sistemini
giderek daha yüksek bir düzeye çıkarmaya çalışmayı taahhüt etmeleri-
ne dikkat çekilmiştir.
27) Ulusal ve uluslararası düzenlemelerde bir arada değerlendiri-
len yaşam hakkı sağlık hakkı sosyal güvenlik hakkı bağlamında yapılan
uygulamaların, insanların hak kazanımlarının korunması yönünde ya-
pılması gereği açıktır.
28) Eşitlik, ayrımcılık yasağı, etkin başvuru yoları vb. bir ihlal söz
konusu olmadığı, ancak; yukarıda yer verilen düzenlemeler çerçeve-
sinde somut olayımızda; SUT kapsamında ödeme yapılmasına rağmen
şikayetçiden, Kırıkkale Üniversitesi Yönetim Kurulunun 12/6/2013
tarihli Kararı uyarınca “Üç Boyutlu Ortodontik Model Hazırlama” adı
altında ödeme talep edilmesinin; sağlık hakkının unsurlarından olan
138 KAMU DENETÇILIĞI KURUMU